Bel ağrılı hastalarda gövde kas kuvvetinin manyetik rezonans görüntüleme aracılı morfolojik değerlendirme ile ilışkısı


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: MUSA POLAT

Danışman: ÜLKÜ NESRİN DEMİRSOY

Özet:

Bu çalışmada amaç, kronik non-spesifik bel ağrılı bireylerin gövde kas kuvvetleri, fonksiyonel kapasitelerini ve MR aracılı paravertebral kasların morfolojik değerlendirmelerini kontrol grubuyla karşılaştırmak ve fonksiyonal kapasite, özürlülük ve MR aracılı morfolojik değerlendirmelerle gövde kas kuvvetleri ve demografik veriler arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Çalışmaya üç aydan uzun süreli bel ağrısı olan, klinik ve radyolojik olarak kök basısı olmayan 42 hasta ile 12 sağlıklı gönüllü alındı. Posterior pelvik tilt (PPT) ve transversus abdominus (TA) kas kuvveti Basınç biofeedback ünitesi ile, Multifidus kas kuvveti Sorensen testi ile, alt karın kaslarının (AKK) kuvveti çift bacak kaldırma testi ile, özürlülük değerlendirmesi Roland Morris anketi ile, fonksiyonel kapasite 6 dakika yürüme testi (6DYT) ile değerlendirildi. Lomber MR ile multifidus, erektör spina ve psoas kaslarının L2-S1 seviyelerinden elde edilen aksiyel görüntülerde kesit alanı ölçümü ve yağlı dejenerasyon derecesi belirlendi. Bel ağrılı katılımcıların gövde kas kuvveti ve fonksiyonel kapasiteleri kontrol grubundan düşük bulundu. Bel ağrılı katılımcıların kontrol grubuna göre psoas kasının kesit alanı ölçümü düşük, multifidus kasının yağlanma derecesi yüksek bulundu. Her iki grupta alt spinal seviyelere indikçe yağlı dejenerasyonun arttığı izlendi. Bel ağrısı grubunda tüm gövde kas kuvvetlerinin; fonksiyonel kapasite ile pozitif yönde, özürlülük ile negatif yönde korele olduğu saptandı. Bel ağrısı grubunda fonksiyonel kapasite ve özürlülük ile psoas kasının kesit alanı ölçümü ve yağlı dejenerasyon derecesi arasında korelasyon saptandı. Bel ağrısı grubunda gövde kas kuvvetleri ile psoas ve erektör spina kaslarının alt spinal seviyelerinin kesit alanı ölçümü arasında korelasyon bulundu. Bel ağrısı grubunda gövde kas kuvvetleri ile erektör spina kasının tüm lomber seviyelerinin,multifidus ve psoas kasının üst lomber seviyelerinin yağlanma dereceleri arasında korelasyon izlendi. Kontrol grubunda gövde kas kuvvetleri ve fonksiyonel kapasite ile paravertebral kasların morfolojik değerlendirmeleri arasında korelasyon saptanmadı. Kronik bel ağrılı bireylerde gövde kas kuvveti ve fonksiyonel kapasitenin azaldığı, bel ağrısı ile ilişkili yaşam kalitesini, süre ve şiddet kadar gövde kas kuvvetlerinin ve fonksiyonel kapasite düşüklüğünün de olumsuz etkilediği anlaşıldı. Ayrıca MR tetkikiyle paravertebral kasların morfolojik değerlendirmesinin bireyin gövde kas kuvvetleri ve fonksiyonu açısından yeterli veriyi sağlamadığı anlaşıldı. Bu nedenle, kronik bel ağrılı hastalarda, girişimsel tedavi yöntemlerine başvurmadan önce, gövde kas kuvvetini ve fonksiyonel kapasiteyi arttırmaya yönelik egzersizlere öncelik verilmesi gerektiği sonucuna varıldı. Fizik muayenenin radyolojiden daha önemli olduğu, ve gerek maliyet gerekse iş yükü açısından endikasyonsuz lomber MR istenmemesi gerektiği vurgulandı.