Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: EMİNE EDA ERCAN DEMİREL
Danışman: PAŞA TEVFİK CEPHE
Özet:Bu çalışmanın amacı, İngilizce Öğretmenliği bölümünde okumakta olan öğretmen adaylarının özyeterlik inanışlarını ve Yabancı Diller Yüksekokullarında halen görev yapmakta olan İngilizce öğretmenlerinin tükenmişliklerini araştırmaktır. Bu tez, karma araştırma modelinin kullanıldığı iki aşamalı bir çalışmadır. Aşama I; Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi'nin İngilizce Öğretmenliği bölümlerindeki 208 öğretmen adayı ile yürütülen nicel araştırma bölümüdür. Bu aşama, öğretmen adaylarının özyeterliklerini araştırmayı amaçlamaktadır. Aşama II; iki bölümden oluşmaktadır- Bölüm I; Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokullarında halen görev yapan 70 İngilizce okutmanının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu bölüm, akademisyenlerin tükenmişliğini incelemeyi ve araştırmayı hedeflemiştir. Bölüm II; 25 okutmanla yürütülen yarı-yapılandırılmış görüşme (semi-structured interview) çalışmasıdır. Bu bölümün amacı, tükenmişlik kavramının altında yatan sebepleri incelemektir. Aşama I nicel verileri, orijinali Tschannen-Moran, & Hoy (2001) tarafından geliştirilen "Teacher Sense of Efficacy" "Öğretmen Özyeterlik Ölçeği" (Çapa, Çakıroğlu & Sarıkaya, 2005) ile elde edilmiştir. Aşama II Bölüm I'de nicel veri toplama aracı olarak Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır (Maslach Burnout Inventory Educators Survey- MBI/Maslach &Jackson,1981/Maslach, Jackson &Leiter, 1996). Aşama II Bölüm II nitel verileri, Bölüm I MBI verileri ışığında geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme ile elde edilmiştir. Aşama I veri analizi, öğretmen adaylarının özyeterlik ve gelecek kariyerlerine hazırolma/hazırbulunuşluk yönünden yeterli olduklarını göstermektedir, anlamlı farklılık gösteren tek değişken ise kadınların lehine cinsiyettir (ortalama: >50,2954; <54,7135). Aşama II akademisyenler arasında 15 kişiyle yüksek seviyede, 24 kişiyle orta seviyede ve 31 kişiyle düşük seviyede tükenmişliğin varolduğunu göstermiştir. T-test ve Anova verileri tarafından desteklenmese de tükenmişlik açısından kadınların ve bekarların lehine bir farklılık eğilimi olduğu söylenebilir. Ayrıca genç yaş gruplarında (özellikle 31-35 & 26-30), üst düzey derecelerde ve daha az deneyimli gruplarda daha yüksek seviyelerde tükenmişlik eğilimi bulunmaktadır. Aşama II Bölüm II, tükenmişlik nicel verilerini desteklemek ve alt faktörleri/nedenleri detaylı incelemek amacıyla oluşturulmuştur. Detaylı çalışma ve yarı yapılandırılmış görüşme verilerinin analiziyle, akademik faktörlerin diğer zorlukların önüne geçtiği bulunmuştur.