Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Öğrenci: ASİYE GÜNAL
Danışman: İRFAN AR
Özet:Bu çalışmada atıksu arıtma tesislerinde biyogaz ve hidroelektrik enerjiden elektrik üretimi aktarılacaktır. Bunun için, Seyhan Atıksu Arıtma Tesisi'nin 2016 yılına ait verileri analiz edilmiştir. Atıksu arıtma tesinin toplam elektrik tüketiminin biyogaz ve hidroelektrik enerjiden karşılanabileneceği ortaya konulmuştur. Seyhan Atıksu Arıtma Tesisi'ne ait Atıksu Girişi değeri 216.194 m3/gün, Atıksu Çıkış değeri 210.000 m3/gün olarak ölçülmüştür. Prosesi etkileyen parametrelerin ölçüm ve analizleri yapılmış ve (atıksu debisi (Q), askıda katı madde (AKM), pH, biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ5 ), kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), toplam azot (TN), toplam fosfor (TP) ), elde edilen bulgular değerlendirilmiş ve optimum işletme şartları belirlenmiştir. Atıksuyun önemli bir kısmı arıtılarak arıtma sonucunda açığa çıkan biyogazdan elektrik enerjisi elde edilmektedir. Üretilen elektrik enerjisi de tesis içinde kullanılmaktadır. Tesise ileri yıllarda HES ünitesi kurulması planlanabilir. Bu HES ünitesinin, arıtılmış su Seyhan Çay'ına deşarj edilmeden önce suyun cazibesinden faydalanılarak elektrik enerjisi elde etmek için kullanılması planlanmaktadır. Su cazibeyle aktığı için herhangi bir pompaya ihtiyaç olmadığından enerji tasarrufu elde edilmektedir. Bu tez çalışmasında Adana'da yaz aylarında enerji tüketiminin azaldığı, kışın ise arttığı gözlenmiştir. Adana'da seracık yaygın olduğundan sonbahar-kış aylarında enerji tüketiminin artışının bu sektördeki enerji tüketiminin söz konusu zaman diliminde artmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bir diğer etkenin de kışın havanın erken kararması nedeniyle elektrik tüketiminin artması olduğu düşünülebilir. Yapılan çalışmada BOİ'nin literatür verilerine ve beklentilerimize uygun olarak organik yüke göre arttığı gözlenmiştir. Üretilen biyogaz miktarı organik kirleticinin miktarına bağlı olduğundan çalışmamızda KOİ yerine kriter olarak BOİ seçilmiştir. Elde edilen veriler de üretilen biyogaz miktarının BOİ ile arttığını göstermiştir. Çalışmada elde edilen diğer önemli bir bulgu da yaz mevsiminde üretilen biyogaz miktarı azalırken kış mevsiminde artmasıdır. Bu olgu da yazın hava sıcaklığının yüksek olması nedeniyle atıksu içindeki organik maddelerin daha tesise ulaşmadan boru hatlarında bakteriler tarafından bozundurulması ile açıklanabilir. Mezofilik şartlarda biyogaz üretimi 35,5 0C'da gerçekleşir. Adana'da yazın ortalama sıcaklık genellikle bu sıcaklık ve üzerinde olduğu için yukarıdaki açıklama gerçekçidir. Zaten Seyhan Atıksu Arıtma Tesisi'nde çalışma sıcaklığı 38 0C'dir.