Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Öğrenci: GÜLHİZ PİLTEN
Danışman: HAYATİ AKYOL
Özet:Son dönemlerde yapılan çalısmalar ana fikri belirlemenin önemini ortaya koymakta ve arastırmacılar ana fikir olusturma becerisini hazırladıkları okudugunu anlama becerileri listelerinde daima üst sıralarda yer vermektedirler. Nitekim bazı yazarlar ana fikri okudugunu anlama tekerleginin merkezi olarak tanımlamaktadır. Bu arastırmada ana fikir bulma stratejileri ögretiminin, ana fikir bulma ve okudugunu anlamaya etkisi arastırılmıstır. Deney grubu ögrencilerine uygulanan ana fikir bulma stratejileri ögretimi ile, kontrol grubu ögrencilerine uygulanan geleneksel yapıdaki ögretimin, ögrencilerin okudugunu anlama ve ana fikir bulma becerilerinin gelisimine etkisi karsılastırılmıstır. Bu amaçla asagıdaki sorulara cevap aranmıstır: İlkögretim 5. sınıf ögrencilerinden, ana fikir bulma stratejileri ögretimi yapılan grupla geleneksel ögretim yapılan grup arasında: 1. Metnin ana fikrini bulma becerileri bakımından farklılasma var mıdır? 2. Metnin konusunu bulma becerileri bakımından farklılasma var mıdır? 3. Okudugunu anlama becerileri bakımından farklılasma var mıdır? İlkögretim 5. sınıf ögrencilerinden, ana fikir bulma stratejisi ögretimi yapılan grupla geleneksel ögretim yapılan grubun: 4. Metnin konusunu bulma becerileri, metnin türüne göre farklılasmakta mıdır? 5. Metnin ana fikrini bulma becerileri, metnin türüne göre farklılasmakta mıdır? 6. Okudugunu anlama becerileri, metnin türüne göre farklılasmakta mıdır? Bu arastırma, ön test son test kontrol gruplu deneme modelinde bir arastırmadır. Uygulanacak ana fikir bulma stratejisinin islerliginin ve bu stratejinin uygulamada ne kadar etkili oldugunun belirlenmesi amacıyla 3 hafta süre ile iki farklı gruba pilot uygulama yapılmıstır. Bunlardan biri deney ve kontrol grubu dısında bir gruba digeri ise deney grubuna uygulanmıstır. Arastırmanın çalısma grubunu, Ankara il merkezinde bulunan ve egitim ögretim hizmetleri Millî Egitim Bakanlıgı tarafından yürütülmekte olan Emin Saglamer İlkögretim Okulunun 5/A (kontrol grubu) ve 5/B (deney grubu) sınıfları olusturmaktadır. Deney grubuna ana fikir bulma stratejileri ögretimi yapılırken kontrol grubuna geleneksel ögretim uygulanmaya devam edilmistir. Deneysel uygulama süresince deney ve kontrol gruplarında aynı metinler islenmistir. Arastırma verilerinin toplanmasında arastırmacı tarafından gelistirilmis olan Gözlem Formları, Ögretmen ve Ögrenci Görüsme Formları, Okudugunu Anlama ve Ana Fikir Bulma Ölçegi ön test ve son test formları kullanılmıstır. Nicel verilerin analizinde; yüzde, frekans, aritmetik ortalama, bagımsız gruplar için t testi gibi istatistiksel teknikler kullanılmıstır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz teknigi kullanılmıstır. Arastırma bulgularına göre; İlkögretim 5. sınıf ögrencilerinden, ana fikir bulma stratejileri ögretimi yapılan deney grubuyla, geleneksel ögretim yapılan kontrol grubu arasında ; 1. Metnin ana fikrini bulma becerileri bakımından deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmustur. 2. Metnin konusunu bulma becerileri bakımından deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmustur. 3. Okudugunu anlama becerileri bakımından deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmustur. 4. Metnin konusunu bulma becerileri bakımından bilgi verici metinlerde anlamlı bir fark bulunmazken, hikâye edici metinlerde deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. 5. Metnin ana fikrini bulma becerileri bakımından bilgi verici metinlerde anlamlı bir fark bulunmazken, hikâye edici metinlerde deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. 6. Okudugunu anlama becerileri bakımından hem bilgi verici metinlerde hem de hikâye edici metinlerde deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.