Çok katlı ürünlerin üretildiği karışık-modelli çift-taraflı montaj hattının dengelenmesi: Bir uygulama


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Öğrenci: GİZEM MERİÇ

Danışman: TALİP KELLEGÖZ

Özet:

Günümüzün rekabeti yüksek pazarlarında değişen, çeşitlenen ve hacmi artan müşteri taleplerine en etkin ve verimli cevap verebilmek için montaj hatları yaygın olarak kullanılmaktadır. Etkin bir montaj hattı kurmanın ön şartlarından birisi montaj hattı dengeleme çalışması gerçekleştirilmesidir. Bu tez çalışması, siparişe göre karışık model üretimi yapan bir montaj hattının yeniden tasarımı üzerinedir. Uygulama çalışmasının yapıldığı montaj hattında ürün modellerinin katlı yapısından dolayı hat etkinliği düşüktür. Dolayısıyla hat etkinliğini yükseltmek için ilk aşama olarak, ürün modellerinin birbirine benzetilmesi amacıyla sanal ürün tasarımı çalışması yapılmıştır. Bu aşamada, mümkün bütün ürün kombinasyonları arasından sanal ürünleri belirlemek amacıyla kesinti kaybı problemi formülasyonunu temel alan bir matematiksel model önerilmiştir. Bu yolla, daha etkin bir hat dengesi elde etme potansiyeli arttırılmıştır. İkinci aşamada hat dengeleme çalışması gerçekleştirilmiştir. Sanal ürünlerin yapısı gereği montaj hattı mevcut durumdaki basit yapısının tersine çift taraflı olarak dikkate alınmıştır. Dengeleme işleminde birincil amaç belirli çevrim zamanı için toplam işçi sayısının en küçüklenmesi olup ikincil amaç ise çift istasyon sayısını bir diğer deyişle hat uzunluğunu en küçüklemektir. Literatürdeki formülasyonlara dayanarak geliştirilen matematiksel modelin gerçek hayat dengeleme problemini çözme yeteneğine sahip olmadığı görülmüştür. Bu nedenle, vaka problemini çözmek için tavlama benzetimi algoritması önerilmiştir. Uygulama çalışmasının yapıldığı montaj hattının mevcut dengesi ile tavlama benzetiminden elde edilen yeni çözüm kıyaslanmış ve sonuçlar sunulmuştur. Ayrıca, işletme yönetiminin kapasite artışı talebi olmasından dolayı, montaj hattının yeni üretim oranını sağlayacak duruma göre dengeleme çalışmasına yönelik sonuçlar da sunulmuştur.