Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: ÖZLEM BAL
Danışman: ZEYNEP FULYA TEMEL
Özet:Bu araştırma, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4- 6 yaş grubu çocuklarının Okul Öncesi Kişiler Arası Problem Çözme Becerileri (OKPÇ) ve Bakış Açısı Alma Becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2010- 2011 eğitim- öğretim yılı Ankara ili altorta- üst sosyo ekonomik düzeyde bulunan, 4, 5 ve 6 yaş grubundaki 180 çocuk oluşturmuştur. Her yaş grubundan 20 şer, her sosyo ekonomik düzeyden ise 60 ar çocuk ile çalışılmıştır. Çalışmada, Okul Öncesi Kişiler Arası Problem Çözme Becerileri (OKPÇ) (Dinçer, 1995) ve Bakış Açısı Alma Becerileri (Şener, 1996) ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde, çocukların OKPÇ Becerileri ve Bakış Açısı Alma Becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi için, Pearson Korelasyon kullanılmıştır. Çocukların yaş ve sosyoekonomik düzeylerinin, OKPÇ Becerileri ve Bakış Açısı Alma Becerileri ile ilişkisine, tek yönlü varyans analizi ile bakılmıştır. Çocukların cinsiyet ve kardeşi olma durumlarının, OKPÇ Becerileri ve Bakış Açısı Alma Becerileri ile ilişkisi ise T Testi ile analiz edilmiştir. OKPÇ Testinde problem durumları için gelen çözüm önerileri sosyal olan ve sosyal olmayan çözümler şeklinde ayrılabilmektedir. Araştırma esnasında çocuklardan her kategoride cevap gelmiştir. Empati ve bakış açısı almanın prososyal beceriler olduğu düşünüldüğünde, çocuklardan gelen çözüm önerileri sosyal çözümler ve sosyal olmayan çözümler olarak bakış açısı alma değişkenleriyle pearson korelasyon kullanılarak tekrar analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, çocukların Okul Öncesi Kişiler Arası Problem Çözme ile Bakış Açısı Alma (Algısal, Bilişsel, Duygusal) puanları arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki görülmüştür (p<.05). OKPÇ sosyal çözümler ile bakış açısı alma becerileri arasında orta düzeyde, sosyal olmayan çözüm puan ortalamaları ile algısal ve bilişsel bakış açısı alma puanları arasında düşük ilişki görülmüştür. Sosyal olmayan çözüm puanları ile duygusal bakış açısı alma arasında ilişki görülmemiştir. Çocukların, cinsiyetlerine ve kardeşi olma durumlarına göre Okul Öncesi Kişiler Arası Problem Çözme Becerileri Testinde yapılan T Testi sonucunda, Kişilerarası Problem Çözüm Puanları (OKPÇ) arasında anlamlı bir fark görülmemiştir (p>.05). Çocukların, yaşlarına ve sosyo ekonomik düzeylerine göre Okul Öncesi Kişiler Arası Problem Çözme (OKPÇ) puanları arasında anlamlı bir fark görülmüştür. Farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu saptamak amacıyla post- hoc çoklu karşılaştırma testi yapılmıştır. 4 yaşın, 5 ve 6 yaşa göre OKPÇ puanlarının daha düşük olduğu görülmüştür. Orta sosyo- ekonomik düzeydeki çocukların, OKPÇ puanlarının, alt sosyo- ekonomik ve üst- sosyo- ekonomik grupta yer alan çocukların puanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Çocukların, cinsiyetlerine ve kardeşi olma durumlarına göre Bakış Açısı Alma (algısal, bilişsel, duygusal) puanları arasında anlamlı bir fark görülmemiştir (p>.05). Çocukların, yaşlarına ve sosyo ekonomik düzeylerine göre Bakış Açısı Alma (algısal, bilişsel, duygusal) puanları arasında anlamlı bir fark görülmüştür. Farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu saptamak amacıyla post- hoc çoklu karşılaştırma testi yapılmıştır. 4 yaşın, 5 ve 6 yaşa göre bakış açısı alma puanlarının daha düşük olduğu görülmüştür. Orta sosyo ekonomik grupta yer alan çocukların, alt sosyo ekonomik ve üst sosyo- ekonomik grupta yer alan çocuklara göre, bakış açısı alma puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ancak duygusal bakış açısının SED'e göre anlamlı olarak farklılaşmadığı görülmüştür. Sonuç olarak bakış açısı alabilen çocukların problem durumlarına çözümler bulabildikleri söylenebilir. Yaş ilerledikçe çocukların problem çözme becerilerinin ve bakış açısı alma becerilerinin arttığı söylenebilir. Çocukların cinsiyet ve kardeşi olma durumları ile bu becerilerin ilişkisi olmadığı, duygusal bakış açısı almanın sosyo ekonomik düzey ile ilişkisi olmadığı, algısal ve bilişsel bakış açısı alma becerilerin orta sosyo- ekonomik gruplarda yüksek olduğu söylenebilir. Araştırma sonrasında, eğitimcilere ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.