Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, ANALİTİK KİMYA ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET ÇALIKOĞLU
Danışman: Aysel Berkkan
Özet:
Farmasötik kalite kontrol laboratuvarlarında yarı-katı ürünler için hızlı, duyarlı ve
güvenilir test metotlarına ihtiyaç duyulması, bu çalışmanın ana amacını oluşturmuştur. Bu
sebeple etken madde (etofenamat, benzil nikotinat), koruyucu (benzil alkol), safsızlık
(flufenamik asit, dekarboksil, dietilenglikol diflufenamat, flufenamik asit bütilester,
benzaldehit) ve yağ asidi esterleri (etofenamat miristat, etofenamat palmitat, etofenamat
stearat) için eş zamanlı kantitatif tayin imkanı sağlayan yöntem geliştirilmiştir. 10 mM
sodyum asetat/metanol çözeltisi hareketli faz olarak gradient akış programında kullanılarak
11 analit tayin edilmiştir. HPLC cihazında sabit faz olarak C8 Hypersil 125 mm x 4,6 mm
5μm analitik kolonu kulanılmıştır. Kolon sıcaklığı 40 °C, akış hızı 2,0 mL/dakika ve
enjeksiyon hacmi 10 μL’dir. Numuneler için çözücü olarak metanol kullanılmıştır. Dalga
boyu t= 0 için 258 nm’ye ayarlanmış ve gradient elüsyonun 9,1 ci dakikasında 286 nm’ye
değiştirilmiştir. Her bir enjeksiyon için kromatografik süre 15 dakikadır. ICH Q2 (R1)
rehberi referans alınarak seçicilik, doğrusallık, kesinlik, doğruluk, teşhis limiti ve tayin alt
limiti parametreleri hesaplanarak analitik yöntem valide edilmiş ve ticari numuneler için
yöntemin uygunluğu istatistiksel olarak ispatlanmıştır. Yöntem kesinliği için bağıl standart
sapma sonuçları %0,24 - 2,02 arasında olup analitlere ait ortalama geri kazanım sonuçları
%91,5 – 102,6 arasında tespit edilmiştir. Tüm validasyon sonuçları değerlendirildiğinde;
hızlı, seçici, kesinliği ve duyarlılığı yüksek bir tayin yöntemi geliştirilmiştir. Geliştirilen
yöntem, etofenamat, benzil alkol ve benzil nikotinat içeren krem formülasyonundaki
farmasötik preparatların rutin kalite kontrol analizlerinde kolay, hızlı, seçici ve duyarlı bir
yöntemdir.
Anahtar Kelimler : Etofenamat, Benzil nikotinat, Safızlık, HPLC, Validasyon