Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tugay Üstün
Danışman: YAKUP TURGUT
Özet:İmalat süreçlerinin önde gelen işlemlerinden biri de delik delme işlemidir. Özellikle makine imalat sektöründe delik delme işlemleri, imalat süreçlerindeki zamanın üçte birini oluşturmaktadır. Günümüzde endüstriyel uygulamalarda üç delik delme yöntemi kullanılmaktadır. Bu yöntemler, doğrudan delik delme yöntemi (G81), talaş kırmalı delik delme yöntemi (G73) ve talaş boşaltmalı delik delme (G83) yöntemleridir. Yapılan bu çalışmada, 24 mm kalınlığındaki AISI 1050 plaka 8 mm çaplı kaplamasız HSS matkaplar ile üç farklı yöntemle delinmiştir. Delik delme süresi, yüzey pürüzlülüğü, kesme kuvvetleri, delme momenti, eksenel kaçıklık ve çaptan sapma toleransı değerlendirme kriterleri olarak belirlenmiştir. Ayrıca Microsoft Visual Studio 2017 C# paket programı ile bir maliyet programı hazırlanmış ve yöntemlerin delme maliyetleri kıyaslanmıştır. Çalışmada öncelikle her bir yöntemle üçer delik delinmiş delme süreleri, ilerleme kuvvetleri ve momentler değerleri ölçülmüştür. Daha sonrada bu üç delik delme yönteminin her biri ile 129 adet delik delinmiştir. Deneyler esnasında üç delikte bir matkap ucu görüntüleri alınmış ve yüzey pürüzlülükleri ölçülmüştür. Ayrıca tüm deliklerin ölçü tamlığı ve eksenel kaçıklık değerleri ölçülmüştür. Bu ölçümler sonucunda; en yüksek kesme kuvvetleri talaş kırmalı delik delme yönteminde ve en düşük kesme kuvvetleri doğrudan delik delme yönteminde gözlenmiştir. Delik kalitesi değerlerine göre en iyi yöntem doğrudan delik delme yöntemi olmuştur. Talaş boşaltmalı delik delme yönteminde yüzey pürüzlülüğü ve çaptan sapma diğer yöntemlere göre yüksektir. Delik delme süreleri ve maliyetleri hesaplandığında ise en ekonomik yöntem doğrudan delik delme yöntemi daha sonra talaş kırmalı delik delme yöntemidir. En çok zaman alan ve en pahalı yöntem talaş boşaltmalı yöntem olmuştur. HSS matkap ile AISI 1050 çeliği delinmesinde maliyet ve özellikle ölçü tamlığı açısından tavsiye edilen yöntem doğrudan delik delme yöntemidir.