Preterm ve Term Bebek Sahibi Annelerin Beslenme Durumlarıyla Sütlerindeki Adiponektin ve Leptin Düzeylerinin Büyüme İle İlişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Betül Kocaadam

Danışman: EDA KÖKSAL

Özet:

Bu çalışma, preterm ve term bebek annelerinin beslenme durumları ile sütlerindeki adiponektin ve leptin düzeylerinin büyüme ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya, 18-35 yaş arası 65 gönüllü anne ile bebekleri (31 preterm; 34 term) alınmıştır. Evebeynlerin genel özellikleri, annenin beslenme alışkanlıkları ve bebeklerin genel özellikleri anket formu ile saptanmıştır. Annelerden süt numunesi 15-30 gün aralığında (olgun süt) ve emzirmeden önce (ön süt), antropometrik ölçümleri ise doğum sonrası birinci ayda alınmıştır. Bebekler doğumdan itibaren üç ay süresince izlenmiş ve aylık olarak antropometrik ölçümleri yapılmıştır. Preterm bebek annelerinin sütlerinde adiponektin (32,7±32,27 ng/mL) ve leptin (1,8±1,64 ng/mL) ortalama değerlerinin term bebek annelerine göre (sırasıyla 24,3±11,04 ng/mL, 1,1±1,35 ng/mL) yüksek olduğu saptanmıştır; ancak aralarındaki fark anlamlı değildir (p>0,05). Cinsiyete göre ise preterm kız bebeklerin anne sütü leptin düzeyleri term kız bebeklerden daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Annelerin antropometrik ölçümleri ile sütlerindeki adipokinlerin ilişkisi değerlendirildiğinde sadece termlerde, gebelik süresince kazanılan ağırlık ile leptin pozitif ilişkili (p=0,010); gebelik sonrası birinci ayda vücut ağırlığı ile adiponektin negatif ilişkili bulunmuştur (p=0,039). Preterm annelerin diyetle protein, yağ ve doymamış yağ asitleri alımları ile anne sütü leptin konsantrasyonu negatif ilişki; term annelerde ise diyetle protein alımının leptin ile pozitif ilişki gösterdiği belirlenmiştir (p<0,05). Aynı zamanda, annenin beslenmesi ile bebeklerin 0-1 ay arası antropometrik ölçüm değerlerindeki artışlar değerlendirildiğinde; pretermlerde boy uzunluğundaki artış ile protein ve niasin arasında pozitif ilişki (p<0,05), termlerde diyet yağı ve TDYA ile vücut ağırlığındaki artış negatif ilişkili bulunmuştur (p<0,05). Süt arttırıcı çay tüketen term annelerde adiponektin konsantrasyonunun daha yüksek olduğu saptanmıştır (p=0,001). Term bebeklerin üç aylık izlemindeki vücut ağırlığı ile anne sütü adiponektin konsantrasyonu negatif ilişkili bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak; anne sütü adipokin içeriğinin bebeğe ve anneye bağlı birçok değişken ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu nedenle annenin diyeti ve anne sütü adipokinlerinin büyüme ile ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla daha uzun süre izlemli ve geniş örneklemde çalışmaların yapılması son derece önemlidir.