9-11 Yaş Grubu Çocuklarin Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejileri Ve Öz Saygi Düzeyleri Arasindaki İlişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA KURTOĞLU KARATAŞ

Danışman: Fatma Abide Güngör Aytar

Özet:

Araştırmanın amacı; 9-11 yaş grubu öğrencilerde bilişsel duygu düzenleme stratejileri,

özsaygı ve çeşitli değişkenler (cinsiyet, yaş, okul türü, anne öğrenim durumu ve baba

öğrenim durumu) arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu kapsamda ilgili yaş grubunun bilişsel

duygu düzenleme stratejilerini belirleyebilmek için Garnefski ve arkadaşlarının (2007)

geliştirdiği “Cognitive Emotion Regulation Questionnaire-k (CERQ-k)”, “Bilişsel Duygu

Düzenleme Çocuk Formunun (BDD-Tç)” Türk dili ve kültürüne uyarlanması sağlanmıştır.

Araştırmada betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ve ilişkisel tarama modeli

kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini Ankara ili Polatlı ilçesinde bulunan özel ve devlet

okullarına devam eden 9-11 yaş grubundaki öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmanın

örneklemi seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Çalışmanın örneklem

grubu Ankara İli Polatlı İlçesinde devlet ve özel okullarına devam eden 9-11 yaş grubunda

bulunan 558’i kız, 619’u erkek olmak üzere toplam 1177 öğrenciden oluşmaktadır.

Çalışmanın veri analizleri SPSS ve LISREL programları kullanılarak yapılmıştır. Bilişsel

duygu düzenleme Türkçe çocuk formunun geçerlik ve güvenirlik çalışmaları Doğrulayıcı

Faktör Analizi (DFA), madde toplam korelasyon analizi ve Cronbach α değerlerinin

incelenmesi ve test-tekrar test yöntemi ile sağlanmıştır. Değişkenler, bilişsel duygu

düzenleme stratejileri ve özsaygı arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi için, Sperman’s RHO analizi kullanılmış, iki kategorili bağımsız değişkenlerin incelenmesinde t- testi,

ikiden fazla kategorili bağımsız değişkenlerin incelenmesinde ise varyans analizi

(ANOVA) kullanılmıştır. Anlamlı çıkan ANOVA sonuçlarının ilişkili olduğu grupları

belirlemek amacıyla ise Post Hoc testlerinden Tukey testi kullanılmıştır. Çalışma bulguları;

Bilişsel Duygu Düzenleme Türkçe Çocuk Formunun alt boyutlarının geçerli ve güvenilir

olduğunu, Bilişsel Duygu Düzenleme Türkçe Çocuk Formunun alt boyutları, özsaygı

envanterinin alt boyutları ile değişkenler arasında anlamlı farkların olduğunu ortaya

koymuştur (p<.05).


Anahtar Kelimeler: Bilişsel duygu düzenleme, özsaygı, ilköğretim, orta öğretim