Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: SİNEM YÜCEL
Danışman: GÜLNUR TAKE KAPLANOĞLU
Özet:Çalışmamızda, elektromanyetik alana kronik etkin kalmanın ovaryum dokusunda oluşturabileceği yapısal değişimler ve bu değişimlere melatoninin koruyucu etkisini incelemeyi amaçladık.Çalışmamızda 24 Wistar albino cinsi dişi sıçan 4 eşit gruba ayrıldı. 90 günlük deney süresince; kontrol grubuna hiçbir uygulama yapılmaz iken, 2. gruba her gün deri altı melatonin uygulaması, 3. gruba her gün 30 dk 2100 MHz radyasyon uygulaması, 4. gruba ise radyasyon uygulamasından 40 dk önce deri altı melatonin ve 30 dk radyasyon uygulaması yapıldı ve deneklerin vücut ağırlıkları her gün ölçülerek kaydedildi. Deney bitiminde yüksek doz anestezi altında feda edilen deneklerden ovaryum dokusu alındı, ağırlıkları ölçüldü ve histolojik izleme yöntemlerinden geçirildi. Değerlendirme için alınan kesitlere Hematoksilen-Eozin, TUNEL, PCNA boyaları uygulandı ve ışık mikroskobunda resimlendirildi. Yapılan PAS boyamalarında zona pellusida kalınlıkları ölçüldü. Ayrıca her kesitten follikül sayımı yapıldı. Elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirildi. Hematoksilen- Eozin ile yapılan boyamada kontrol grubu ve sadece melatonin uygulanan gruplarda ovaryum dokusu normal görünümde izlendi. Radyasyon uygulanan grupta, atreziye giden folliküllerin arttığı dikkati çekerken, zona pellusida' nın kalınlı inceli bir düzenlenim aldığı ayırt edildi. Radyasyon+ melatonin uygulanan grupta ise atreziye giden follikül sayısının radyasyon grubuna karşın daha az olduğu saptandı. TUNEL ile yapılan boyamalarda, kontrol ve melatonin uygulanan gruplarda apoptotik cisim ve hücrelerin oldukça az olduğu; radyasyon uygulanan grupta atreziye giden folliküllerin yoğunluğuna koşut olarak; apoptotik hücre ve cisimlerin arttığı belirlendi. Radyasyon uygulanan gruplara ait PCNA boyamada; primordiyal, gelişen foliküllerde ve korpus luteum' da tutulumun kontrol grubuna karşın daha az sayıda hücrede olduğu izlenirken, radyasyon+melatonin grubunda tutulumun kontrole yakın olduğu dikkati çekti. Sonuç olarak; radyasyon uygulaması öncesinde yapılan deri altı melatonin uygulamasının, radyasyonun neden olduğu ovaryum dokusundaki atreziyi azalttığı ve doku genelinde yapıyı kontrol grubuna yaklaştırdığı belirlenmiştir. Ancak zona pellusida' daki yapısal değişimi korumada yetersiz kaldığı gözlemlenmiştir. Bu bulgular ışığında, melatonin uygulamasının radyasyonun neden olduğu yapısal dejenerasyonları kısmen engelleyebileceği, bunun da uygulanan melatoninin dozu ya da uygulama süresine bağlı olabileceği kanısına varılmıştır.