Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Birsen Yılmaz
Danışman: GAMZE AKBULUT
Özet:Bu çalışma, yetişkin irritabl bağırsak sendromlu (İBS) hastalarda beslenme durumu, yaşam kalitesi ile anksiyete ve depresyon durumlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya hekim tarafından İBS tanısı konulmuş, 20-55 yaş arası 70 birey (18 erkek, 52 kadın) katılmıştır. Araştırma verileri, araştırmacı tarafından anket yöntemi kullanılarak, hastalarla yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Hastaların günlük enerji ve besin ögesi alımları, 3 günlük besin tüketim kayıt yöntemi kullanılarak saptanmıştır. Yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde Kısa Form 36 (SF-36) , anksiyete ve depresyon durumunun değerlendirilmesinde Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ) , gastrointestinal semptomların değerlendirilmesinde ise Gastrointestinal Semptom Derecelendirme Ölçeği (GSDÖ) kullanılmıştır. Hastaların yaş ortalaması 37,8±10,03 yıl olup çoğunluğu (%40,0) İBS-M dir. Erkeklerin ortalama BKİ değerleri, kadınlardan yüksektir (sırasıyla 27,1±2,97 kg/m2; 26,6±5,81 kg/m2). Bireylerin günlük enerji, posa, D vitamini, B1 vitamini, folik asit, potasyum, kalsiyum ve magnezyum alımları yetersiz düzeydedir. Erkek bireylerin fiziksel fonksiyon, fiziksel rol güçlüğü ve emosyonel rol güçlüğü puanları kadın bireylerden yüksek iken, kadın bireylerin ise ağrı puanları erkek bireylerden daha yüksektir (p<0,05). Bireylerin sosyodemografik ve klinik özellikleri ile sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi skorları ilişkilidir (p<0,05). %75,7 sinin HAD-D puanı eşik altındayken, %52,9 unun ise HAD-A puanı eşik üstündedir. Kadın bireylerin karın ağrısı semptomları, erkek bireylerden daha şiddetlidir (p<0,05). Reflü puanı en yüksek grup İBS-M iken, konstipasyon puanı en yüksek olan grup ise İBS-K dir. SF-36, HADÖ ve GSDÖ arasında yapılan korelasyon analizlerinde anlamlı sonuçlar elde edilmiştir (p<0,05). Ayrıca SF-36 fiziksel komponenti etkileyen en önemli değişkenin cinsiyet, mental komponenti etkileyen en önemli etkenlerin ise HAD-D ve cinsiyet olduğu saptanmıştır (p<0,05). Sonuç olarak, İBS li hastaların beslenme durumu, yaşam kalitesi ve psikiyatrik durumlarının değerlendirildiği daha geniş kapsamlı çalışmaların yapılması yararlı olacaktır.