Tip 2 diyabet tanısı konmuş kişilerde hastalık öz yönetiminin değerlendirilmesi ve tip 2 diyabet öz yönetimi ölçeğinin geliştirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EDA KOÇ

Danışman: SEÇİL ÖZKAN

Özet:

Bu araştırmada, tip 2 diyabet hastalığı tanısı konmuş kişilerde hastalık öz yönetiminin değerlendirilmesi ve tip 2 diyabet öz yönetimi ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma metodolojik tipte bir araştırmadır. Araştırmaya GÜTF Diyabet ve Obezite Polikliniği’ne başvuran 572 tip 2 diyabetli hasta ve Sincan, Etimesgut, Gölbaşı ve Yenimahalle ilçe sağlık müdürlüklerine bağlı bazı ASM’lere başvuran 339 tip 2 diyabetli hasta dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplama amacıyla tip 2 diyabet öz yönetimi ile ilgili sorulardan oluşan anket formu ve aday ölçek kullanılmıştır. Ölçek yapısı faktör analizi ile belirlenmiştir. Güvenilirlik, Cronbach Alpha, test-retest yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Tüm analizlerde istatistiksel anlamlılık düzeyi <0,05 kabul edilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 57,954±10,907’dır. %53,3’ü kadın, %46,7’si erkektir. Ölçeğin kapsam geçerliliği uzman ekip ile gerçekleştirilmiştir. Faktör analizi ile, 19 madde ve üç boyuttan oluşan ölçeğin açıklanan varyans oranı %50,019 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı 0,856 olarak hesaplanmıştır. Test-Retest analizinde sınıf içi koreleasyon katsayılarının 0,785 ile 0,953 arasında değiştiği belirlenmiştir. Ölçekten alınan puanlarla yaş grubu, eğitim durumu, fiziksel aktivite, DM eğitimi alma, komplikasyon gelişimi, son bir yılda acil başvurusu ve hastaneye yatış arasında anlamlı fark belirlenmiştir (p<0,05). Araştırma sonucunda geliştirilen “Tip 2 Diyabet Öz Yönetim Ölçeği” geçerli ve güvenilir olup toplumda kullanılmaya uygundur