Kentsel yerleşimlerde permakültür tasarım potansiyeli: Burdur Karamanlı örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YAĞMUR ÖCAL

Danışman: Feriha Yıldırım

Özet:

Bu çalışmanın amacı, ağırlıklı olarak kırsal olan Karamanlı ilçesinde permakültür ekseninde yapılabilecek potansiyel tasarımları ortaya koyarak; gıda üretimi, toprak kullanımı, su tutma, hayvan ve evsel atıkların değerlendirilmesi ve yenilenebilir enerji kullanımı konularında öneriler sunmaktır. Doğal sistemleri örnek alan bir tasarım bilimi olan permakültür, günümüz kentlerinin sürdürülebilir bir şekilde gelişmesi için son derece değerlidir. Bu bağlamda, permakültür kavramına ilişkin kapsamlı bir literatür taraması yapıldıktan sonra permakültür anlayışını hayata geçirmiş olan örnek kentler incelenmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında yerleşim yerine yönelik olarak çeşitli analiz çalışmaları yapılmış ve tespitlerde bulunulmuştur. Çalışmanın sonucunda, yürürlükteki imar planı kararları doğrultusunda Karamanlı’da uygulanabilecek öneri permakültür tasarımları ortaya konulmuştur. Bu kapsamda ilk olarak, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek amacı ile içerisinde; seralar, atölyeler, kompost tesisi ve yerel ürün pazarı olan bir “eko-yerleşke kurma’’ önerisi getirilmiştir. Daha sonraki uygulama olarak, permakültürün en önemli kavramlarından olan “zon-mıntıka” kavramı, kentin yürürlükteki imar planına uyarlanmıştır. Buna göre, 0.zon olarak konut alanları, 1.zon olarak sosyal tesis bahçeleri ve parklar, 2.zon olarak ulaşım bağlantıları, 3.zon olarak tarım alanları, 4.zon olarak sanayi alanları ve 5.zon olarak da orman alanları belirlenmiştir. Konut alanlarında kompost kutuları veya yığınları hazırlama, çatılara güneş panelleri yerleştirme, çatıdan su toplama veya yağmur bahçesi kurma, park ve bahçelerde malçlama, kompost kullanımı, gıda ormanı ve biyolojik göletler, yeşil yürüyüş yolları, bisiklet yolları ve yağmur hendekleri oluşturma, tarım alanlarında doğrudan ekim, doğal gübre kullanımı ve rüzgar perdesi uygulaması, sanayi alanlarında geri dönüşüm ve rehabilitasyon, orman alanlarında biyoçeşitliliği koruma gibi permakültür uygulamaları yapılması önerilmiştir.