Fen, Teknoloji, Mühendislik Ve Matematik (Stem) Eğitimi Temelli Etkinliklerin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Eleştirel Ve Yaratıcı Düşünme Becerilerine Etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yasemin Hacıoğlu

Danışman: HAVVA YAMAK

Özet:

İlgili alan yazın incelendiğinde öğretmen adaylarının ülkemiz için gün geçtikçe yaygınlaşan bir eğitim yaklaşımı olan STEM eğitim yaklaşımı konusunda, özellikle de disiplinlerin fen eğitimine nasıl entegre edileceği konusunda süreçten haberdar olmadıkları, haberdar olanların yöntemi kullanmakta çekimser davrandıkları, fen eğitimine mühendisliği entegre etme aşamasında ise zorluklar yaşadıkları sonucu ortaya çıkmaktadır. Ayrıca öğrencilere kazandırılması gereken 21. yy becerilerinden olan eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerine öncelikle öğretmenlerin sahip olması gerektiği vurgulanmaktadır. Öğretmenlerin de bu becerileri öğrencilerine nasıl kazandırılması gerektiği konusunda problemleri olduğu alan yazında görülmektedir. Bunlardan yola çıkarak bu çalışmada öğretmen adaylarının STEM eğitimi temelli etkinlikleri uygulayacakları, aynı zamanda da bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme becerilerinin ve inançlarının geliştirileceği ortamlar tasarlamak ve çıktılarını değerlendirmenin alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu eylem araştırmasının amacı, STEM eğitimi temelli etkinliklerin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme eğilimlerine etkisini incelemektir. Çalışma 2014-2015 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde bir üniversitenin Eğitim Fakültesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı'nda 3. Sınıfa devam eden öğretmen adayları ile 14 hafta boyunca Fen Öğretimi ve Laboratuvar Uygulamaları dersinde, iki ayrı gruptaki 34 öğretmen adayı ile mühendislik tasarım temelli fen eğitimi yaklaşımı doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Etkinlik dokümanları, yarı yapılandırılmış görüşme ve açık uçlu soru formu ile elde edilen nitel veriler içerik analizi, betimsel analiz ve sürekli karşılaştırmalı analiz edilmiştir. Bilimsel Yaratıcılık Testi, Kaliforniya Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği ve Yaratıcılık Açısından Bireyin Kendini Değerlendirme Anketi'nden elde edilen nicel veriler ise istatiksel olarak analiz edilmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının bilimsel yaratıcılık becerilerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin STEM eğitimi temelli etkinlikler ile geliştiği tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme becerilerine ilişkin değerlendirmeleri de gelişmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının STEM eğitimi temelli etkinlikler ile bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme becerilerinin gelişebileceği yönünde görüşlere sahip oldukları belirlenmiştir.