İÇTEN YANMALI DÖRT ZAMANLI BİR MOTOR İÇİN SUPAP MEKANİZMASI TASARIMI


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Suat SARIDEMİR

Danışman: HALİT KARABULUT

Özet:

Otomobil motorlarının supap sisteminde kullanılan kamların profilleri belirlenirken, gaz akış performansının yanı sıra sisteminin uzun ömürlü olması, sessiz ve titreşimsiz çalışması, sürtünme kuvvetleri ve güç tüketiminin az olması gibi şartlarda göz önünde bulundurulur. Akış performansının yüksek olması supap kursunun büyük olmasını gerektirir. Sistemin uzun ömürlü olması, sessiz ve titreşimsiz çalışması ve sürtünmelerin en aza indirilmesi ise supap kursunun az olmasını gerektirir. Kam profilinin tasarımı her iki şartı sağlayacak bir optimizasyondur. Bu çalışmada, TEF 07/2006-11 projesi kapsamında imal edilmekte olan deney motorunun kam profilleri tasarlanmış, imal edilmiş ve denenmiştir. İstatistik değerler göz önünde bulundurularak, emme ve egzoz supapları için 6 mm' lik bir kurs seçilmiş ve kam profilleri belirlenmiştir. Kam profilleri belirlenirken kam yüzeyinin itici yüzeyine çift noktadan temas etmesi ve iticinin zıplamasına sebep olacak büyüklükte ivmelerden kaçınılmıştır. Kam profilleri değiştirilerek mümkün olan minimum yay kuvvetleri elde edilmiştir. Peugeot-406 motorunun supap sisteminin, imal edilmekte olan prototipe adaptasyonu dinamik açıdan araştırılmıştır. Supap kursu aynı kalmak kaydıyla açılma ve kapanma süreçlerinin değişmesinin sistemin dinamik davranışları üzerindeki etkileri incelenmiştir. Kam milinin hızı 4500 rpm yi geçmediği sürece supap iticisinin kam üzerinde zıplama yapmayacağı anlaşılmıştır. Toplam açık kalma periyodu 120°, 124°, 128° ve 130° olan dört farklı kam mili imal edilerek deneysel olarak motorun performansına etkileri araştırılmıştır.