Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Öğrenci: MUSTAFA TÜRKYILMAZ
Danışman: YAŞAR AYDEMİR
Özet:Bu araştırma, gençlik romanlarının okunmasının okuma tutumuna, okuma stratejisi kullanımına, okuma hızına, okuduğunu anlamaya; değerlere verilen ağırlığa etkisini tespit etmek ve deneysel süreçte okuma malzemesi olarak kullanılan gençlik romanlarında aktarılan değerleri belirlemek amacıyla gerçekleştirmiştir. Çalışmada ön test-son test deney ve kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Veriler, nicel araştırma teknikleri kullanılarak toplanmış ve incelenmiştir. Bunun yanı sıra nitel araştırma tekniklerinden betimsel analiz de öğrenci ve öğretmenlerin yarı yapılandırılmış görüşme formlarına verdikleri cevapları analiz etmek ve okutulan gençlik romanlarını değerler bakımından incelemek için kullanılmıştır. Araştırma, 2010-2011 eğitim-öğretim yılının birinci döneminde, Kırşehir ili merkezinde yürütülmüştür. Deney grubu olarak Prof. Dr. İlhan Kılıçözlü Fen Lisesinden iki (17), (16); kontrol grubu olarak Kırşehir Anadolu Öğretmen Lisesinden bir onuncu sınıf (17), SBS puanları dikkate alınarak atanmıştır. Deney ve kontrol gruplarına ön test olarak okuma tutum ölçeği (OTÖ), Okuma Stratejisi Kullanımını Belirleme Ölçeği (OSKBÖ), İnsani Değerler Ölçeği (İDÖ), değerlere verilen önemi ve ağırlığı belirmeye dair formlar; öğrencilerin okuma hızlarını belirlemek için farklı tür metinler; ayrıca bu metinlere ilişkin başarı testleri uygulanmıştır. Deney gruplarına, 13 haftalık bir zaman diliminde 10 gençlik romanı okutulmuştur. Deneysel sürecin tamamlanmasının ardından aynı ölçekler, ön testte kullanılan metinlere eş değer metinler ve bu metinlere ilişkin başarı testleri son test olarak uygulanmıştır. Elde edilen verilerin incelenmesinde SPSS 15 ve Lisrel 8.80 yazılımları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda deney gruplarının okumaya olan tutumlarının, okuma hızlarının ve okuduklarını anlama düzeylerinin olumlu ve anlamlı yönde arttığı belirlenmiştir. Ayrıca deney gruplarının değerlere verdiği önem sırasında ve ağırlıkta da değişmeler gözlenmiştir. Öbür taraftan okuma stratejilerinin kullanımında deney grupları lehine bir fark elde edilse de bu fark, anlamlı değildir ve deneysel sürecin deneklerin İnsani Değerler Ölçeğinden elde ettiği puanlarda da belirgin bir farka neden olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte deneysel süreçte kullanılan gençlik romanları, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretimi Programında ortaya konulmuş değerler sınıflaması esas alınarak incelenmiştir. Romanlarda sevgi, dürüstlük, aile birliğine önem verme, bilimsellik ve hoşgörü değerlerinin işlenme sıklığının daha fazla olduğu; bağımsızlık, vatanseverlik, duyarlılık, barış, misafirperverlik ve estetik gibi değerlere daha az yer verildiği tespit edilmiştir.