Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayfer Beyaz Coşkun
Danışman: SANİYE BİLİCİ
Özet:Bu çalışma, Gazi Üniversitesi nin farklı bölümlerinde (Sağlık Bilimleri, Fen ve Sosyal Bilimler Fakültesi) öğrenim gören 19 yaş ve üzeri üniversite öğrencilerinde beslenme bilgi düzeylerinin yeme tutum ve davranışlarına etkisini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma Kasım 2016 - Haziran 2017 tarihleri arasında, yaş ortalaması 21,3±2,85 yıl olan toplam 450 (51 i erkek, 399 u kadın) gönüllü öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniğinin kullanıldığı bir anket formu ile elde edilmiştir. Bireylerin genel demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve sağlık bilgileri sorgulanmış; beslenme bilgi düzeyini belirlemek amacıyla Genel Beslenme Bilgi Anketi (GNKQ); sağlıklı yeme takıntısını belirlemek için ORTO-15 ; yeme tutum ve davranışlarını belirlemeye yönelik Yeme Tutum Testi (EAT-26) ve fiziksel aktivite durumunu belirlemek için 3 soruluk fiziksel aktivite formu uygulanmıştır. Öğrencilerin beslenme durumlarını saptamak için geriye dönük hatırlatma yöntemi ile 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmış ve bazı antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, bel çevresi, kalça çevresi ve boyun çevresi ile vücut ağırlığı ve bileşimi) tekniğine uygun olarak araştırmacı tarafından yapılmıştır. Çalışma sonucunda öğrencilerin beden kütle indeksi değerleri erkek ve kadınlarda sırasıyla 24,5±4,12 kg/m2 ve 21,9±3,86 kg/m2 bulunmuştur. Erkeklerin ve kadınların beslenme bilgi puanı ortalamaları sırasıyla 69,8±21,56 ve 81,5±18,76 dır (p<0,05). Sağlık Bilimleri Fakültesi nde okuyanların beslenme bilgi puanı ortalamaları Fen ve Sosyal Bilimler Fakültesi nde okuyanlardan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p=0,000). Erkeklerin %52,9 unun, kadınların %38,3 ünün ortorektik eğilim gösterdiği; erkeklerin %15,7 si, kadınların %26,3 ünde yeme bozukluğu olduğu saptanmıştır. Bireylerin beslenme bilgi puanı arttıkça ORTO-15 puanı da artmakta (r=0,126; p=0,007), ortorektik eğilim olasılığı azalmaktadır. Bununla birlikte beslenme bilgi puanı arttıkça EAT-26 puanı azalmakta (r=-0,111; p=0,018) ve yeme bozukluğu varlığı azalmaktadır. Ortorektik eğilimi olan ve yeme bozukluğu bulunan bireylerin günlük enerji (kkal) alımları ortorektik eğilimi olmayan ve yeme bozukluğu bulunmayan bireylerden anlamlı derecede düşük çıkmıştır (p<0,05). Ayrıca çalışmada ortorektik eğilimi olan bireylerin posa (g), potasyum (mg) ve folat (mcg) alımlarının ortorektik eğilimi olmayan bireylerden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0,05). Çalışmada beslenme bilgi puanı yüksek olan Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinde daha az ortorektik eğilim ve yeme davranış bozukluğu görüldüğü belirlenmiştir. Yeterli ve dengeli beslenme ile optimal beslenme bilgisinin okul öncesi eğitimden başlayarak bireylerin tüm eğitim-öğretim süreçlerinde ulusal politikalar çerçevesinde ilgili müfredat kapsamına alınması toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesinde son derece önemlidir