Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuba Şengül Bircan
Danışman: MUSTAFA SAFRAN
Özet:Bu araştırma, 9. sınıf tarih dersinde "İlk Türk-İslam Devletleri" ünitesi "Karahanlılar", "Gazneliler" ve "Büyük Selçuklu Devleti" konularına ilişkin animasyon destekli haritalarla tarih öğretiminin öğrencilerin akademik başarılarına ve mekân algılarına etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma, tarih öğretiminde ders planlama eksikliğine vurgu yaparak, bir model doğrultusunda tarih öğretiminin şekillendirilmesinin önemli olduğunu fark ettirmek; öğretimde teknolojik gelişmeleri göz önüne alarak bilgisayar destekli ders materyallerinin tarih dersi için ilgiyi arttırıcı ve öğrenmeyi çok yönlü sağlayıcı özelliklerine dikkat çekmek; mekân algısının tarih dersi açısından önemini açıklayarak ve tarih öğretiminde harita kullanımının önemli ancak yetersiz olduğunu belirterek animasyon destekli haritalarla tarih öğretiminin sağlayabileceği katkıları ortaya koyma yönüyle öneme sahiptir. Araştırma tarih öğretiminde hem animasyon uygulamasının bilimsel bir çalışmada kullanılması hem de harita kullanımına ilişkin etkinlikleri içermesi açısından önemli akademik ve öğretimsel boşluğu doldurmakta ve alanda bir ilki gerçekleştirmektedir. Araştırma bünyesinde bir materyal tasarımı bulundurmakta ve bu öğretim materyalinin iki farklı deneysel süreçle sınanmasına ilişkin bulgular yer almaktadır. Araştırmanın konusunun, sınıf düzeyinin, uygulama içeriğinin belirlenmesinde ve materyal tasarımında 2009-2010 eğitim-öğretim yılında Ankara ve Çanakkale merkez ilçeye bağlı 15 lisede görev yapan 51 tarih öğretmeniyle yapılan mülakat çalışmasından yararlanılmıştır. Bu çalışma, tezin temel dayanaklarını oluşturmuş, araştırma bu temel üzerinden vücut bulmuştur. Çalışmada kullanılan animasyonlar, iki yıllık disiplinli ve yorucu bir çalışmanın ürünüdür. Dört alt amacın sorgulandığı çalışmanın birinci deneysel sürecinde, animasyon destekli yöntem ile klasik yöntem karşılaştırılırken; ikinci deneysel süreçte animasyon destekli yöntem ile eğitim yazılımlı yöntem karşılaştırması yapılmıştır. Hem nicel hem de nitel özellikler taşıyan araştırmanın nicel kısmını oluşturan deneysel uygulamaları 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Çankaya ilçesine bağlı iki lisede yapılmıştır. Birinci deneyde deney grubunda 59, kontrol grubunda 60; ikinci deneyde deney grubunda 18, kontrol grubunda 20 olmak üzere toplam 157 katılımcıyla çalışılmıştır. Araştırmanın bu bölümünde ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın deneysel sürecinin tamamlanıp, ölçümlerin yapılmasının ardından sürece yönelik katılımcı değerlendirmelerini içeren kısa kompozisyon yazımı gerçekleştirilmiş ve nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ile 74 katılımcının yazdığı kompozisyonlar incelenerek, kategorilere ayrılmış ve bulgular yorumlanmıştır. Çalışmada "akademik başarı" ve "mekân algısı"na ilişkin bilgi ve becerileri ölçen ve araştırmacı tarafından geliştirilen başarı testinden faydalanılmıştır. Uygulama süreci iki gözlemci tarafından araştırmacının hazırladığı gözlem formu doğrultusunda izlenmiş ve çalışmanın uygulama güvenirliği saptanmıştır. Araştırmanın nicel verileri SPSS 18.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Birinci deneyde animasyon destekli yöntem ile klasik yöntem karşılaştırmasında; animasyonlu tarih öğretiminin uygulandığı deney grubu öğrencileriyle klasik yöntem uygulanan kontrol grubu öğrencileri arasında ve tekrarlı ölçümlerle elde edilen bulgulara göre akademik başarı puanları, mekânı algılama puanları ve bilgi puanları yönünden deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. İkinci deneyde animasyon destekli yöntem ile eğitim yazılımlı yöntem karşılaştırmasında; animasyon destekli tarih öğretiminin uygulandığı deney grubu öğrencileriyle eğitim yazılımlı yöntemin uygulandığı kontrol grubu öğrencileri arasında ve tekrarlı ölçümlerle elde edilen bulgulara göre akademik başarı puanları, mekân algısı puanları ve bilgi puanları yönünden deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Animasyon destekli öğretim yoluyla tarih öğrenen öğrenciler; uygulanan öğretim sürecini zevkli, ilgi çekici, kalıcı, hızlı öğretici, haritalarla çalışmayı teşvik edici ve mekân algısını geliştirici olarak değerlendirmişlerdir. Öğrenciler, öğretim materyalini ise kalıcılığı arttırıcı, dikkat çekici, eğlenceli, hayal etmeyi kolaylaştıran, somut ve öğretici bir ürün olarak değerlendirmişlerdir. Araştırmayla Gagne'nin öğretim modeline uygun olarak tasarlanan animasyon destekli haritalar yoluyla tarih öğretiminin öğrencilerde bilginin kalıcılığını sağladığı, akademik başarıyı yükselttiği, mekân algısını arttırdığı ve haritalarla tarih öğrenmeyi zevkli hale getirdiği sonucuna varılmıştır.