Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sebahat Gül İLİSULU
Danışman: Füsun Demirel
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bir konser salonunda, mekanın akustik kalitesi, genellikle dinleyicilerin tercihine göre değerlendirilir. Bir müzik performansı sırasında, iyi akustik konfor koşullarına ihtiyaç duyan sadece dinleyiciler değil, aynı zamanda sahnedeki müzisyenlerdir. Sahnede performans sergileyen her müzisyeni etkileyen sahne akustik konfor koşulları, kendi enstrümanlarını ve diğer enstrümanları nasıl duyabildiklerine bağlıdır. Bu görüşler ışığında tezin amacı; senfonik müzik icra edilen bir konser salonunun akustik konfor koşullarının müzisyenler için önemini irdeleyerek, sahne üzerindeki akustik konfor koşullarını optimize etmektir. Bununla birlikte, orkestral performanslardaki karmaşıklığı anlamak ve müzisyenler arasındaki birlikteliği oluşturmak için fiziksel ve psikoakustik değişkenleri de ele almaktır. Türkiye’de sahne akustiği konusunda yeterli çalışma olmadığı için, çalışma aynı zamanda ulusal ölçekte gelecekteki çalışmalara dayanak oluşturmayı hedeflemektedir. Bu çalışmalar için izlenecek yöntemlerin kurgulanmasına destek oluşturmaktadır. Tezin, bu amaç ve kapsamı doğrultusunda yöntemi; alan ölçümü, alan ölçümüyle elde edilemeyen veriler için simülasyon çalışması ve müzisyenlere uygulanan anket çalışmasını içermektedir. Bu bağlamda, Ankara’da senfonik müzik icra etmek için tasarlanmış “Bilkent Konser Salonu” ve “Tarihi Cumhurbaşkanlığı Konser Salon”larında, uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirilmiş alan çalışmaları yapılmıştır. Sonuçlar, TS EN ISO 3382-1 ve literatür sınır değerlerine göre değerlendirilmiştir. Müzisyenlere uygulanan anketin; müzisyen algısını en doğru şekilde ortaya koyabilmek adına; soru üslubu, cevap ölçeği ve değerlendirme yönteminin doğru kurgulanması ve literatür ile uyumlu olması gerekmektedir. Bu nedenle çalışmada dünya literatüründe yer alan çalışmaların yöntem analizi yapılmış, kullanılacak anket formu oluşturulmuş ve etik kurul onayı alınmıştır. Anket çalışması; alan ölçümleri yapılmış iki konser salonunda çalan “Bilkent Senfoni Orkestrası” ve “Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası” müzisyenlerine uygulanmıştır. Sonuçlar SPSS 22 paket programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Elde edilen nesnel ve öznel sonuçlar birlikte değerlendirilerek, müzisyenlerin akustik konfor koşullarına ilişkin algısını belirleme ve sahne düzenlemelerine yönelik değerlendirmeler yapılmıştır. Mevcut ve tasarım aşamasındaki yapılar için yöntem önerisi geliştirilmiştir. Bu yöntem aracılığı ile müzisyenler için uygun akustik konfor koşullarının sağlanabildiği gözlemlenmiştir. Müzisyenlerin akustik konforunu sağlamak için sahne boyutları, yüzey özellikleri ve sahne düzenlemelerinin önemli olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler : Mimari akustik, hacim akustiği, sahne akustiği