Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Rabia ŞENTÜRK AYDIN
Danışman: Galip Yüksel
Özet:
Bu araştırmada, lise 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin matematik dersi başarı hedef yönelimlerinin (görev yaklaşma, görev kaçınma, öz yaklaşma, öz kaçınma, diğer yaklaşma ve diğer kaçınma) akademik başarıyı yordamasında başarı duygularının (zevk, umut, gurur, öfke, kaygı, utanç, umutsuzluk ve can sıkıntısı) aracılık rolünün kontrol – değer kuramı çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında 2043 öğrenciden veri toplanmıştır. İlk aşamada Başarı Hedef Ölçeği ve Başarı Duyguları Ölçeği Türk kültürüne uyarlanmıştır. Ölçek uyarlama çalışması kapsamında 1047 öğrenciden veri toplanmıştır. Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında altı alt boyut ve 18 maddeden oluşan Başarı Hedef Ölçeği ve sekiz alt boyut ve 80 maddeden oluşan Başarı Duyguları Ölçeği’nin Türk örneklemine uygun geçerlilik ve güvenilirliğine ilişkin kanıtlar toplanmıştır. İkinci aşamada ise, lise öğrencilerinin matematik dersi başarı hedef yönelimlerinin akademik başarıyı yordamasında başarı duygularının aracılık rolü kontrol – değer kuramı çerçevesinde incelenmiştir. Bu çalışma kapsamında ise 996 öğrenciden veri toplanmıştır. Çalışmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Matematik Dersi Başarı Hedef Ölçeği (MDBHÖ) ve Matematik Dersi İle İlgili Başarı Duyguları Ölçeği (MDBDÖ) kullanılmıştır. Araştırma bulgularında, MDBHÖ alt boyutlarından görev yaklaşma, öz yaklaşma ve diğer yaklaşma ile MDBDÖ alt boyutlarından zevk, umut, gurur ve can sıkıntısı arasında anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. MDBHÖ alt boyutlarından görev yaklaşma, görev kaçınma ve diğer yaklaşma boyutları ile MDBDÖ alt boyutlarından umutsuzluk boyutunun akademik başarı puanı üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Akademik başarı puanı üzerinde görev yaklaşma, öz yaklaşma, diğer yaklaşma ve diğer kaçınma başarı hedef boyutları umutsuzluk başarı duygusu boyutu aracılığıyla dolaylı etkiye sahipken aynı zamanda anlamlı biçimde doğrudan etkiye de sahip olduğu bulunmuştur. Araştırma sonuçları ilgili alanyazın dikkate alınarak tartışılmış ve araştırma kapsamında elde edilen bulgular doğrultusunda geleceğe yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler : Kontrol – Değer Kuramı, Başarı Duyguları, Başarı Hedef Yönelimleri, Akademik Başarı.