Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: HASAN ELMACI
Danışman: NAİL ÜNSAL
Özet:Heyelanlardan olumsuz yönde etkilenmiş bölgelerde yapılacak planlama çalışmalarında, heyelanların çevresel değişkenlerin etkisi altında mekânsal olarak nerede oluşabileceğini gösteren duyarlılık haritaları önemli katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada, 1:100.000 ölçekli Çankırı-H30 paftasının tamamında toplam 2360 km2'lik alanda heyelan duyarlılık analizi gerçekleştirilmiştir. Envanter haritasına göre heyelanların alansal dağılımı çalışma alanının yaklaşık % 5,17'sini oluşturmakta olup, mevcut heyelanların hareket tipi genel olarak dairesel ve karmaşık kayma şeklinde gözlenmektedir. Çalışma alanı ova, etek düzlükleri ve alçak tepeliklerden oluşmaktadır. Heyelanlar inceleme alanında genellikle, engebeli arazilerde jeolojik olarak Miyosen-Pliyosen yaşlı ayrılmamış karasal kırıntılılar, Paleosen-Pliyosen yaşlı ayrılmamış volkanitler, Eosen yaşlı volkanitler ve çökel kayalar, Geç Kretase-Eosen yaşlı kırıntılı ve karbonatlı volkanitlerle ardalanmalı çamurtaşı, marn, volkanit kumtaşı, çakıltaşı, türbidit, silisiklastik, kalsitürbidit, karbonatlı çamurtaşı delta ve akarsu kırıntıları ile Silüryen ve Permo-Triyas yaşlı kırıntılı ve karbonatlı birimleri içinde yer almaktadır. Çalışma alanının heyelan duyarlılık haritası, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yöntemlerinden biri olan mantıksal regresyon yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. İstatistiksel değerlendirmede çalışma alanının büyüklüğü ve eldeki verilerin çoğunluğunun 1:100.000 ölçeğinde olması nedeniyle haritalama ünitesi olarak 100X100 m'lik pikseller kullanılmıştır. Elde edilen heyelan duyarlılık haritası olasılık değerleri, çok düşük (p < 0,21) ve çok yüksek (p > 0,86) aralığında beş ayrı sınıfta değerlendirilmiştir. Oluşturulmuş olan heyelan duyarlılık haritasına göre, yüksek ve çok yüksek duyarlı alanlar inceleme alanın %27,55'ine karşılık gelmektedir. Ayrıca inceleme alanındaki mevcut heyelanların %78,08'i yüksek ve çok yüksek duyarlılığa sahip alanlarda yer almaktadır. Bu çalışma ile oluşturulan heyelan duyarlılık haritası, ROC (Alıcı İşletim Karakteristiği) eğrisi ile denetlendiğinde AUC (Model İyiliği) değerinin 0,730 olduğu ve model iyiliğinin iyi-çok iyi sınıfında yer aldığı görülmüştür. Oluşturulmuş olan heyelan duyarlılık haritası, arazi planlama çalışmaları ile mühendislik çalışmalarına önemli katkılar sağlayabilecek niteliktedir.