Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: MUHAMMET AHMET TOKDEMİR
Danışman: NECDET HAYTA
Özet:Bu araştırmanın temel amacı tarih öğretmenlerin ?tartışma yöntemi?nin kullanılmasına yönelik görüşlerini ve tartışma yönteminine ilişkin uygulamalarını belirlemektir. Bu temel amaç doğrultusunda tarih öğretmenlerinin tartışma yöntemi hakkındaki bilgi düzeyleri, yönteme ilişkin düşünceleri, yöntemin uygulanması sürecinde karşılaştıkları sorunlar irdelenmiştir. Araştırma, tarih öğretmenlerin tartışma yöntemi konusundakigörüşlerinin yanı sıra uygulamalarını da tespit etmeye yönelik olması, görüş ve uygulamalar arasındaki fark ya da benzerlikleri ortaya koyması bakımından özgün bir çalışmadır. Ayrıca hayatın her kademesinde öğrenme ve öğretme faaliyetlerinde en sık kullanılan iletişim biçimi olan karşılıklı konuşmaya odaklanması bakımından da önemlidir. Betimsel bir çalışma olarak yapılandırılan araştırma, nitel ve nicel veri toplama tekniklerinin kullanıldığı karma bir yönteme sahiptir. Araştırmanın temel amacı doğrultusunda belirlenen alt problemlerin incelenmesinde anket, görüşme ve gözlem veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara ili merkezinde orta öğretim kurumlarında çalışan tarih öğretmenleri, örneklemini ise ankete katılan 284, mülakata katılan 30 ve derslerinde gözlem yapılan dört tarih öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında kullanılan anket formu ile tarih öğretmenlerinin tartışma yöntemine ilişkin görüş ve uygulamaları hakkında genel bir izlenim oluşturulmuştur. Yapılan görüşmeler araştırmanın amacı doğrultusunda daha ayrıntılı bilgi edinilmesine zemin hazırlamış bu görüşmelerle öğretmenlerin tartışma yöntemine ilişkin görüş ve uygulamaları ile ilgili derinlemesine bilgi edinilmiştir. Gözlem sürecinde ise tarih öğretmenlerinin derslerinde tartışma yöntemini ne kadar kullandıkları, kullanıyorlarsa hangi boyutta tartışmalar yapıldığı ve ne tür sorunlarla karşılaşıldığı tespit edilmiş; böylece teori ve pratik arasında ne gibi farklılık ya da benzerliklerin olduğu ortaya çıkarılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen nicel veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiş, bulgular tablolar halinde yansıtılarak yorumlanmıştır. Nitel veriler ise içerik analizine tabi tutularak değerlendirilmiş, gerekli durumlarda doğrudan alıntılardan yararlanılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda, tartışma yönteminin tarih derslerinde kullanımına ilişkin öğretmenlerin genel olarak olumlu görüşlere sahip olduğu ve yöntemin öğretmenlerce tarih derslerinde kullanıldığı belirlenmiştir. Tarih derslerinde tartışma yönteminin kullanımına ilişkin görüşler açısından cinsiyet, mesleki kıdem ve çalışılan okul türü bakımından öğretmen görüşleri arasında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmışken tartışma yönteminin uygulanmasında sadece çalışılan okul türü bakımından anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Ulaşılan sonuçlara göre tartışma yöntemi, tarih derslerinde daha çok ?anlatma/ezberden söyleme? ve ?amaçsız konuşmalar? boyutlarında gerçekleşmektedir. Tarih öğretmenlerinin tartışma yönteminin uygulanması bağlamında özellikle tartışma teknikleri ve tartışmanın yönetilmesi bakımından eksik oldukları sonucuna varılmıştır.