Hatay ilinde 2009 yılında ikinci basamak sağlık kurumlarında tanısı konulan a grubu bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıkların bildirim durumunun ve bildirime etki eden faktörlerin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Selmur Topal

Danışman: REMZİ AYGÜN

Özet:

Bulaşıcı hastalıkların sürveyansı; epidemiyolojik yöntem olup bulaşıcı hastalıkların önlen¬mesi ve kontrolü için, düzenli ve sü¬rekli veri toplan¬ması, verilerin ana¬lizi, yorumlanması ve bu bilgilerin ilgili birimlere dağıtıl¬masıdır. Surveyansın ilk basamağı verilerin toplanması olup, her ülkenin kendine özgü bildirim sistemi aracılığı ile yapılmaktadır. Araştırmamızın amacı ikinci basamak sağlık kurumlarında tanısı konulan bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıkların bildirimlerini değerlendirmek, bildirimler sırasında veri kayıplarının olduğu birimleri ve düzeylerini tespit etmek ve nedenlerini belirleyerek çözüm için önerilerde bulunmaktır. Araştırmanın birinci aşamasında Hatay da 2009 yılında hastanelerde A grubu bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalık tanısı konulan 3418 kişinin bildirim durumları kayıtlar üzerinden incelenmiştir. İkinci aşamasında ise hastanelerde çalışan hekimlerin bildirim sistemi konusunda bilgi ve tutumlarının belirlenmesi için 385 hekime anket uygulanmıştır. Hastane bildirim sorumluları ile bildirimler sırasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerinin değerlendirilmesi için odak grup görüşmesi yapılmıştır. Çalışmamızda, hastanelerde bulaşıcı hastalık tanısı alan 3418 kişinin tüm hastalıklar üzerinden bildirimlerinin yetersiz olduğu ve bildirim sıklığı %15.4 (Olası/kesin için %14.0 kesin tanı için %63) saptanmıştır. En fazla bildirimin tüberküloz hastalığında olduğu belirlenmiştir(%41.8). Bildirim sisteminde, Form-014 hastanelerde tam doldurulmadığı saptanmıştır. Hastalık tanısı konulan kişilerin %82.9 unun bildirimlerinin zamanında yapıldığı belirlenmiştir. Veri kayıplarının en fazla hastanelerde olduğu gözlenmiştir. Kamu hastanelerinde tanısı konulan hastalıkların bildirimlerinin özel hastanelere göre daha yüksek olduğu belirlenmiş ve istatistiksel olarak anlamlılığı ortaya konulmuştur. Hekimlerin hastalıkların bildirimlerini yaptıklarını belirtme durumlarının ve bildirim sistemi konusundaki bilgi düzeylerinin bu konuda eğitim almaları ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Sağlık personelinin düzenli ve sürekli eğitiminin sağlanması ve insan faktörünü en düşük seviyede tutabilen bir yazılım programı geliştirilmesi bildirim sisteminde belirlenen bu veri kayıplarının engellenmesinde ki en büyük destek olarak düşünülmektedir.