15 Temmuz Darbe Girişiminin sağlık çalışanları üzerindeki ikincil travmatik strese etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET CELAL ALMAZ

Danışman: Mustafa Necmi İlhan

Özet:

Travmatik yaşantılar ve deneyimler sonrasında kişilerde fiziksel ve ruhsal sağlık

bozulabilmekte ve yardım ihtiyacı gelişebilmektedir. Bu yardım ilişkisi bağlamında,

müdahalede bulunan sağlık çalışanları da mağdurların travmatik yaşantılarından dolaylı

olarak etkilenebilmektedirler. Bu çalışmada 15 Temmuz darbe girişiminin, sağlık

çalışanları üzerindeki ikincil travmatik strese etkisinin ve bunu etkileyen faktörlerin

incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Acil Sağlık Hizmetleri

Başkanlığı ve UMKE içinde o gece nöbetçi olan toplam 110 sağlık çalışanında

gerçekleştirilmiştir. Araştırma tanımlayıcı nitelikte bir epidemiyolojik araştırma olması

bakımından, çalışmada örneklem seçilmemiştir. Araştırmada p değerinin 0,05’in altında

olması anlamlı kabul edilmiştir. Çalışmada katılımcıların %54,5’i (n=60) erkek, %62,8’i

(n=69) 30 yaş üzeri, %73,6’sı evli (n=81) ve %81,8’inin (n=90) öğrenim durumu önlisans

ve üzeridir. Katılımcıların %32,7’si (n=36) sağlık memuru, %26,4’ü (n=29) ATT, %20,9’u

(n=23) paramedik ve %8,2’si (n=9) hekimdir ve %59,1’i (n=100) 10 yıl ve üzeri mesleki

deneyime sahiptir. 15 Temmuz gecesi katılımcıların %22,7’si (n=25) nöbetçidir ve

%20,0’si (n=22) gönüllü olarak olay yerlerine intikal etmiştir. Çalışmada katılımcıların

%49,1’inde (n=54) olası İTS bozukluğu, %52,7’sinde (n=58) kaçınma belirtileri,

%82,7’sinde (n=91) istemsiz etkilenmeler ve %59,1’inde (n=65) uyarılmışlık belirtileri

saptanmıştır.Araştırmada 15 Temmuz gecesi yaşanılan travmatik olaylar ile olası İkincil

Travmatik Stres Bozukluğu sıklığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark

saptanmamıştır (p>0,05). Örselenmiş bireylere psikososyal yardımda bulunan, uzman veya

gönüllü sağlık çalışanlarının hizmet veya yardım sunumunda dolaylı olarak travma sonrası

stres belirtilerine benzer İTS belirtileri göstermeleri kaçınılmazdır. Bu kapsamda, yardım

davranışında ve hizmet sunumunda bulunan sağlık çalışanlarının görevleri gereği olumsuz

maruziyetleri en aza indirgeyecek yaklaşımların saptanması ve koruyucu ruh sağlığı

çalışmalarının yapılması önemlidir.

Anahtar

Kelimeler

: Sağlık çalışanları, darbe girişimi, ikincil travmatik stres

bozukluğu, 15 Temmuz