Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET CELAL ALMAZ
Danışman: Mustafa Necmi İlhan
Özet:
Travmatik yaşantılar ve deneyimler sonrasında kişilerde fiziksel ve ruhsal sağlık
bozulabilmekte ve yardım ihtiyacı gelişebilmektedir. Bu yardım ilişkisi bağlamında,
müdahalede bulunan sağlık çalışanları da mağdurların travmatik yaşantılarından dolaylı
olarak etkilenebilmektedirler. Bu çalışmada 15 Temmuz darbe girişiminin, sağlık
çalışanları üzerindeki ikincil travmatik strese etkisinin ve bunu etkileyen faktörlerin
incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Acil Sağlık Hizmetleri
Başkanlığı ve UMKE içinde o gece nöbetçi olan toplam 110 sağlık çalışanında
gerçekleştirilmiştir. Araştırma tanımlayıcı nitelikte bir epidemiyolojik araştırma olması
bakımından, çalışmada örneklem seçilmemiştir. Araştırmada p değerinin 0,05’in altında
olması anlamlı kabul edilmiştir. Çalışmada katılımcıların %54,5’i (n=60) erkek, %62,8’i
(n=69) 30 yaş üzeri, %73,6’sı evli (n=81) ve %81,8’inin (n=90) öğrenim durumu önlisans
ve üzeridir. Katılımcıların %32,7’si (n=36) sağlık memuru, %26,4’ü (n=29) ATT, %20,9’u
(n=23) paramedik ve %8,2’si (n=9) hekimdir ve %59,1’i (n=100) 10 yıl ve üzeri mesleki
deneyime sahiptir. 15 Temmuz gecesi katılımcıların %22,7’si (n=25) nöbetçidir ve
%20,0’si (n=22) gönüllü olarak olay yerlerine intikal etmiştir. Çalışmada katılımcıların
%49,1’inde (n=54) olası İTS bozukluğu, %52,7’sinde (n=58) kaçınma belirtileri,
%82,7’sinde (n=91) istemsiz etkilenmeler ve %59,1’inde (n=65) uyarılmışlık belirtileri
saptanmıştır.Araştırmada 15 Temmuz gecesi yaşanılan travmatik olaylar ile olası İkincil
Travmatik Stres Bozukluğu sıklığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark
saptanmamıştır (p>0,05). Örselenmiş bireylere psikososyal yardımda bulunan, uzman veya
gönüllü sağlık çalışanlarının hizmet veya yardım sunumunda dolaylı olarak travma sonrası
stres belirtilerine benzer İTS belirtileri göstermeleri kaçınılmazdır. Bu kapsamda, yardım
davranışında ve hizmet sunumunda bulunan sağlık çalışanlarının görevleri gereği olumsuz
maruziyetleri en aza indirgeyecek yaklaşımların saptanması ve koruyucu ruh sağlığı
çalışmalarının yapılması önemlidir.
Anahtar
Kelimeler
: Sağlık çalışanları, darbe girişimi, ikincil travmatik stres
bozukluğu, 15 Temmuz