Ortaöğretim İngilizce Ders Kitaplarının Kök Değerler Bağlamında İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmet ÖZDEMİR

Danışman: Filiz Çetin

Özet:

İnsan yaratılışı itibariyle sosyal bir ortama ihtiyaç duyan ve ait olduğu topluluğun kurallarına uyarak yaşamını sürdürebilen bir varlıktır. Bireylerin davranışlarının temelinde sahip olduğu değerlerin etkisi veya sahip olamadığı değerlerin eksikliği yatar. İnsan, etkileşimde bulunduğu aile, çevre, toplum ve kültür gibi yapılar vasıtasıyla değerler sistemi oluşturup bu değerlerin kılavuzluğu yardımıyla hayatını devam ettirir. Evrensel dil olarak nitelendirilen İngilizce dili öğretimi, öğrencilere farklı kültürler ve toplumlarda da değerlerin bulunduğunu ve öğrencilerin ana dilinde eğitimi verilen farklı derslerdeki değerlerle kıyaslama yapabilme fırsatı tanıyarak yabancı dil öğrenmeyi eğlenceli hale getirebileceğinden dolayı bu araştırmaya konu edilmiştir. Bu araştırmanın amacı, 2017 yılında yapılan köklü öğretim programı değişikliği kapsamında öğrencilere aktarılması öngörülen ve ortaöğretim İngilizce öğretim programına dahil edilen adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik değerlerinin, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları tarafından hazırlanıp öğrencilere ücretsiz dağıtılan ortaöğretim İngilizce ders kitaplarında hangi sıklıkla yer aldığını tespit edebilmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinin kullanıldığı bu araştırmada veri kaynağı olarak 2020-2021 eğitim öğretim yılında okutulması kararlaştırılan 9. sınıf “Teenwise”, 10. sınıf “Count Me In”, 11. sınıf “Silverlining” ve 12. sınıf “Count Me In” adlı İngilizce ders kitapları kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiş olup ortaöğretim İngilizce ders kitaplarının genelinde en sık rastlanan değerin 108 kez ile öz denetim; en az rastlanan değerin ise 21 kez ile adalet olduğu tespit edilmiştir. Ortaöğretim İngilizce ders kitaplarının genelinde sırasıyla sabır 95, vatanseverlik 82, saygı 81, dostluk 78, sorumluluk 77, yardımseverlik 72, sevgi 63 ve dürüstlük değeri de 42 kez yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler: Değer, Değerler eğitimi, Ders kitabı.