Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Abdullah Kürşat Demir
Danışman: NİHAT EROĞLU
Özet:Türkiye'de ve Dünya'da birçok köprü çeşitli nedenlerle hasara uğramakta ve yıkılmaktadır. Köprü yıkılmalarının ana nedenlerinden birisi de köprü ayaklarının temellerinin akarsudaki akımla oyulması ve bu nedenle stabilitelerinin bozulmasıdır. Bu çalışmada köprü ayaklarındaki yerel oyulmalar incelenmiş ve akım şartlarının düzenlenmesi ile oyulmayı engelleyici tedbirlerin etkinliği deneysel olarak araştırılmıştır. Deneyler Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü bünyesinde bulunan Akışkanlar Mekaniği Laboratuvarındaki dikdörtgen kesite sahip taban eğimi 0,001, uzunluğu 10,8 m, genişliği ve derinliği ise 0,5'er m olan kanalda gerçekleştirilmiştir. Deneyler üniform akım şartlarında ve nispeten üniform sediment taneleriyle gerçekleştirilmiştir. Üniform akım ve sediment başlangıç hareketinin tayini için deneyler yapılmıştır. Q =10 lt/s' lik debide akımın üniform olduğu ve sediment başlangıç hareketi için kritik şartların sağlandığı tespit edilmiştir. Deneylerde üç farklı çapta silindirik köprü ayağı kullanılmıştır. Üniform akım şartları için söz konusu bu köprü ayaklarında oluşan oyulma çukurunun derinliği ve geometrisi tespit edilip ölçülmüştür. Bunun akabinde oyulmayı engelleyici olarak taban eşikleri kullanılarak taban eşiklerinin köprü ayağına olan uzaklığının oyulmaya olan etkisi araştırılmıştır. Her bir deney sonucunda oyulma çukurunun derinliği ve geometrisi kayıt altına alınmıştır. Taban eşiklerinin yerel oyulmanın gelişimini engelleyici etki yaptığı görülmüştür. Buna ek olarak, gözlemler neticesinde taban eşiklerinin at nalı çevrintilerinin yapısını bozduğu sonucuna varılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen en belirgin sonuç köprü ayağı çapı ne olursa olsun köprü ayağının hemen mansabına yerleştirilen taban eşiğinin oyulma derinliğini her durumda %25 oranında azaltmış olmasıdır.