PANDEMİ DÖNEMİNDE ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ERTELEME DAVRANIŞLARININ YAŞAM STİLLERİ, İÇSEL GÜDÜLENME DÜZEYLERİ VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Meryem Ertürk

Danışman: İbrahim Kısaç

Özet:

Bu araştırmanın amacı Covid-19 pandemi dönemindeki üniversite öğrencilerinin erteleme davranışları ile yaşam stilleri ve içsel güdülenme düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ayrıca öğrencilerin erteleme davranışlarının bireylerin cinsiyeti, fakülteleri, sınıf düzeyleri, anne ve baba eğitim durumlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Araştırma Betimsel Tarama Modeli ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Gazi Üniversitesi’nde öğrenim görmekte olan 261 kadın, 139 erkek olmak üzere toplam 400 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında, bireye ilişkin kişisel bilgileri elde etmek için araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu”, bireylerin erteleme davranışı düzeylerini ölçmek için “Erteleme Davranışı Ölçeği”, yaşam stilleri düzeylerini ölçmek için “Yaşam Stilleri Envanteri” ve içsel güdülenme düzeylerini ölçmek için “Akademik Motivasyon Ölçeği” içsel güdülenme alt boyutu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin ortalama, standart sapma ve korelasyonları hesaplanmıştır. Araştırmada, Doğrusal Regresyon analizi, Pearson

vi

Korelasyon analizi, değişken türüne göre ikili gruplarda Bağımsız Örneklem t testi ve ikiden fazla gruplarda Tek Yönlü Varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, yaşam stillerinin erteleme davranışını %17 oranında açıkladığı ve anlamlı etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Yaşam stillerine ait mükemmeliyet ve benlik saygısı alt boyutlarının erteleme davranışı üzerinde anlamlı etkiye sahip oldukları; mükemmeliyet yaşam stilinin erteleme davranışını negatif yönde etkilediği/azalttığı, benlik saygısı yaşam stilinin ise erteleme davranışını pozitif yönde etkilediği/artırdığı belirlenmiştir. İçsel güdülenmenin erteleme davranışını %8 oranında açıkladığı, negatif yönde etkilediği/azalttığı ve anlamlı etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Uygulanan korelasyon analizi sonucunda, erteleme davranışı ile yaşam stilleri arasında bir ilişki bulunmazken, erteleme davranışı ile içsel güdülenme arasında negatif yönlü zayıf düzeyde; yaşam stilleri ile içsel güdülenme arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Erkek üniversite öğrencilerinin akademik görevin algılanan niteliğine yönelik erteleme düzeylerinin kadın öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin erteleme davranışlarının fakülte değişkenine göre anlamlı olarak farklılaştığı ve en yüksek erteleme davranışı düzeyinin mühendislik fakültesi grubunda, en düşük erteleme davranışı düzeyinin fen-edebiyat fakültesi grubunda olduğu belirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin erteleme davranışlarının sınıf düzeyi değişkenine göre anlamlı olarak farklılaştığı ve en yüksek erteleme davranışı düzeyinin 4. sınıf grubunda, en düşük erteleme davranışı düzeyinin lisansüstü grubunda olduğu belirlenmiştir. Son olarak üniversite öğrencilerinin erteleme davranışlarının anne-baba eğitim düzeyine göre anlamlı olarak farklılaştığı belirlenmiştir. Anne eğitim durumu değişkenine göre en yüksek erteleme davranışı düzeyinin lisansüstü, en düşük erteleme davranışı düzeyinin okuma yazma bilmeyen grupta; baba eğitim durumu değişkenine göre en yüksek erteleme davranışı düzeyinin lisansüstü, en düşük erteleme davranışı düzeyinin ilköğretim grubunda olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler : Erteleme davranışı, yaşam stili, içsel güdülenme