Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: SAADET KÜÇÜKÇONGAR
Danışman: FÜSUN ACARTÜRK
Özet:İnsan vajinal ve bukkal mukozasının ince epitel yapıları, keratin yapılarının dağılımı, permeabilite özellikleri ve epitel dokularda yer alan kimyasal bileşenler (lipid yapılar) açısından benzerliği daha önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı, hem bukkal hem de vajinal mukozaya uygulanabilen benzidamin hidroklorür içeren mukoadezif jellerin geliştirilmesi, bu jellerin fizikofarmasötik özelliklerinin in vitro olarak değerlendirilmesi, bukkal ve vajinal mukozadaki yapışma ve permeasyon özelliklerinin karşılaştırılmasıdır. Bu amaçla farklı konsantrasyonlarda kitosan ve sodyum aljinat polimerleri kullanılarak %0,15 oranında benzidamin hidroklorür içeren jel formülasyonları geliştirilmiştir. Hazırlanan jellerin görünüş, pH, viskozite, in vitro salım ve mekanik özellikleri incelenmiştir. Jellerin mukoadezyon ve permeasyon özelliklerinin karşılaştırılması amacıyla sığır ve koyun mukozaları kullanılmıştır. Kullanılan polimerlerin konsantrasyonu arttıkça, viskozitenin ve mukoadezyon değerinin arttığı görülmüştür. Jellerden in vitro salım verilerinin Q√t (Higuchi) kinetiğine uyduğu, çözünme sabiti değerleri (k) karşılaştırıldığında, pH 4,5 da hız sabitinin belirgin bir değişiklik göstermediği, pH 6,8 de ise polimer oranı arttıkça k değerinin azaldığı gözlenmiştir. Viskozite, in vitro salım, mekanik özellikler ve mukoadezyon özellikleri açısından kitosanın aljinata göre daha uygun bir polimer olduğu saptanmıştır. Jellerin sığır ve koyun bukkal ve vajinal mukozasına yapışma değerleri karşılaştırıldığında, özellikle kitosan jellerde her iki mukozaya yapışma değerlerinin birbirinden anlamlı olarak farklı olmadığı görülmüştür. Sığır bukkal ve vajinal mukozasından benzidamin hidroklorür ün permeasyonu incelendiğinde, her iki mukozadaki akı değerleri arasında anlamlı bir fark olmadığı ve her iki mukozanın permeasyon özelliklerinin benzer olduğu belirlenmiştir. Her iki mukozanın yapışma ve permeasyon özelliklerinin benzer olmasından hareketle, birbirinin yerine kullanılabileceği, özellikle bukkal mukozayla yapılan çalışmalarda, bukkal mukozanın yüzey alanının küçük olması nedeniyle yaşanan zorlukların, vajinal mukoza kullanılarak aşılabileceği sonucuna varılmıştır.