İnşaat sektöründe veri madenciliği yönteminin kullanabilirliğine yönelik bir deneme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Eda GÜLPINAR

Danışman: Zeynep Yeşim İlerisoy

Özet:

Veriler arası örüntüler kurularak bilgi çıkarma sürecinde faydalanılan veri madenciliği büyük boyutlu verileri baz alarak yapılan bir analiz yöntemidir. Bu büyük boyutlu verilerden referans alınarak çıkarılan bilgilerin inşaat sektörüne katkı sağlaması için tez çalışmasında kaynak olarak enerji etkin yapı tasarım derecelendirme sistemlerinden marka değeri diğer sertifika sistemlerine göre daha yüksek olan LEED sertifikası kazanmış projeler seçilmiştir. Enerji korunumunu esas alan bu sertifika sistemine uygulanan veri madenciliği yöntemi ile ulaşılmak istenen amaç, veri madenciliği sonucu ortaya çıkan bilgilerin mimarlık literatürüne katkı sağlamasıdır. Bu kapsamda 2015 yılı itibari ile uygulanmaya başlayan LEED Building Design and Construction: New Construction v4 versiyonlu 849 adet projeye veri madenciliği yöntemi uygulanıp, 3 aşamalı bir araştırma yürütülmüştür. Bunlardan ilki birliktelik kuralı yöntemi ile LEED kredileri arasındaki beraberlik durumu incelenmesidir. Bu bağlamda en fazla ilişki, çevreleyen alanların yoğunluğu ve farklı kullanımlar kredisi ile yüksek öncelikli alanlar kredisinin, otopark alanlarının azaltılması kredisi ile beraberliğinde bulunmuştur. İkinci adım LEED kredileri ile iklim ölçeğinde günlük sıcaklık farkı ve yağış ilişkisini inceleyen araştırmadır. İklim verileri üzerinden değerlendirme yapılırken sıcaklık verileri referans alınarak yapılan analizde en fazla ilişki bina dışı su kullanımının azaltılması kredisi ile bulunurken; yağış verileri referans alındığında en fazla ilişki bina ürün beyanı ve optimizasyon-çevresel ürün beyanları kredisi ile bulunmuştur. Son adım ise ülkelerin ekonomik gelişmişlik durumlarını LEED kategori kullanımları üzerinden inceleyen araştırma olmuştur. Bu bağlamda da en fazla ilişkili kategori malzeme ve kaynaklar kategorisi olarak bulunmuştur. Ülkelerin gelir düzeyleri arttıkça malzeme ve kaynaklar kategorisinden aldıkları puan ortalamalarında artış görülmüştür. Sonuç olarak bu 3 aşamalı araştırmanın karşılaştırmalı sonuçlarına yer verilerek birbirleriyle olan ilişkilerinin varlığı sorgulanmıştır. Yapıların bulunduğu konumda mimari tasarım tutumları iklim girdilerine göre şekillenirken ülkelerin ekonomik gelişmişlik düzeyleriyle olan ilişkilerinde farklı örüntüler ortaya çıkmaktadır. Ortaya çıkan bu bilgiler gelecekte yapılacak yapılar için karar verme aşamasında referans olup inşaat sektörü için performans artırmaya fayda sağlarken, mimarlara ve paydaşlarına daha etkin kararlar almalarında farkındalık yaratacaktır.

Anahtar Kelimeler : Veri madenciliği, LEED, Birliktelik kuralı, İklim, Ekonomik gelişmişlik