Bristol romatoid artrit yorgunluğu çok boyutlu anketi Türkçe versiyonu, geçerlik ve güvenirlik çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: FULDEN SARİ

Danışman: DERAN OSKAY

Özet:

Romatoid artrit (RA) hastaların %98 inden fazlasında yorgunluk şikayeti görülür. Yorgunluk hastaların hayatları boyunca kontrol edilemeyen, öngörülemeyen ve hayatlarının tamamını etkileyen önemli bir fiziksel ve bilişsel belirtidir. RA da yorgunluk ağrı, stres, depresyon, inflamasyon ve özürlülük gibi karmaşık ve çok boyutlu komponentlerden oluşur. Yorgunluğun bilinmesi önemlidir ve bütün RA hastalarında ölçülmesi gerekir. Bu çalışmanın amacı RA hastalarında Bristol Romatoid Artrit Yorgunluğu Çok Boyutlu Anketinin (BRAF-MDQ) Türkçe geçerlik, güvenirlik ve kültürel adaptasyonunu belirlemekti. Çalışmada RA tanısı konmuş 100 hasta değerlendirildi. Kognitif bozukluğu olan, Türkçe anlayamayan ve konuşamayan ayrıca okur-yazar olmayan, 18 yaş altı ve 75 yaş üstü hastalar çalışmadan dışlandı. BRAF-MDQ' nun Türkçe versiyonun (BRAF-MDQ-T) geçerliği için, bütün katılımcılar BRAF-MDQ-T, Yorgunluğu Çok Boyutlu Değerlendirme Ölçeği (MAF) ve Kısa form-36 enerji (SF 36 VT) anketini cevapladılar. BRAF-MDQ-T anketinin test - tekrar test güvenirliği için yedi gün sonra hastalar anketi tekrar cevapladılar. Anketin geçerlik, iç güvenirlik ve test - tekrar test sonuçları 100 kişilik bir örneklem büyüklüğü ile yapıldı. BRAF-MDQ-T' nin iç tutarlık güvenilirliği Cronbach α =0,95 mükemmeldi. BRAF-MDQ-T ölçeğinin toplam puanı ile MAF-T toplam puanı arasındaki korelasyon pozitif ve istatistiksel olarak anlamlıydı (r=0.82, p<0.001). BRAF-MDQ-T ölçeği toplam puanı ile SF-36 VT alt ölçeği puanı arasındaki korelasyonlar negatif ve istatistiksel olarak anlamlıydı (r=-0.64, p<0.001).BRAF-MDQ-T, Türk romatoid artritli hastalarda yorgunluğu değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçektir.