Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: EROL ATA
Danışman: NEZAHAT GÜÇLÜ
Özet:Bu çalışmanın amacı Anadolu liseleri ve meslek liselerinde görev yapan okul müdürlerinin öz yeterlilik inançları ile etkili okul liderliği arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla öncelikle öz yeterlik, okul yöneticisi öz yeterliği, etkili okul liderliği ve bunlar arasındaki ilişkiyi içeren bir kavramsal çerçeveye yer verilmiştir. Ayrıca, araştırma içerisinde okul müdürlerinin öz yeterlik inançları ve etkili okul liderliği düzeylerinin okul türlerine, müdürlük kıdemlerine ve atanma şekillerine göre farklılık gösterip göstermediği tespit edilmiştir. Araştırma örneklemini İç Anadolu Bölgesinde bulunan Kırşehir, Ankara, Nevşehir, Kırıkkale, Aksaray ve Yozgat illerindeki Anadolu liseleri ve endüstri meslek liseleri, kız meslek liseleri, sağlık meslek liseleri, turizm otelcilik ve ticaret meslek liselerinden seçilmiş 30 Anadolu lisesi ve 30 meslek lisesinde görevli 60 okul müdürü ve 1050 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla McCollum, Kajs ve Minter (2009) tarafından geliştirilen ve araştırmacı tarafından geçerlilik, güvenirlilik çalışması yapılan okul yöneticisi öz yeterlik ölçeği okul müdürlerine uygulanmıştır. Ayrıca etkili okul liderliğini ölçmek amacıyla Balcı (2001) ve Dağlı'nın (2000) kullandığı anketler yardımıyla araştırmacı tarafından geliştirilen ve geçerlilik, güvenirlilik çalışması yapılan etkili okul liderliği ölçeği öğretmenlere uygulanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesi amacıyla Spearman sıra farkları korelasyon katsayısı, basit doğrusal regresyon analizi, Shapiro Wilk's, Independent t Testi, One-Way ANOVA, Kruskall- Wallis H Testi, Mann-Whitney U Testi, Kolmogorov-Simirnov Testi, Kaiser-Meyer Olkin Testi ve Barlett Testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda okul müdürlerinin öz yeterlik inançları ile öğretmen görüşlerine göre etkili okul liderliği düzeyleri arasında aynı yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Okul müdürlerinin öz yeterlik düzeyleri aynı zamanda onların etkili okul liderliği düzeylerini yordamaktadır. Okul müdürlerinin öz yeterlilik düzeyleri ve öğretmen görüşlerine göre etkili okul liderliği düzeyleri yüksek bulunmuştur. Okul müdürlerinin öz yeterlilik düzeyleri okul türlerine göre, müdürlük kıdemlerine göre ve sınavla ya da atamayla göreve başlama biçimlerine göre anlamlı farklılıklar göstermemiştir. Öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin etkili okul liderliği düzeyleri okul türlerine ve sınavla ya da atamayla göreve başlama biçimlerine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Okul müdürlerinin etkili okul liderliği düzeylerinin müdürlük kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini tespit amacıyla yapılan One-Way ANOVA Testinde anlamlı bir fark bulunmuştur. Okul yöneticilerinin öz yeterlik düzeyleri ile etkili okul liderliği arasındaki ilişkinin olması öz yeterliğe ve etkili okul liderliğine yönelik çalışmalar yapılmalı şeklinde öneriler yer almıştır.