Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Öğrenci: AHMET SİNAN ÇALIŞKAN
Danışman: AYSEL ÇAĞLAN GÜNAL
Özet:Bu çalışmada, ekotoksikolojik çalışmalarda model organizmalardan olan sazan balıklarında (Cyprinus carpio L., 1758) etofenproxun toksik etkileri araştırılmıştır. Etofenprox (2- (4-etoksifenil) -2-metilpropil 3-fenoksibenzileter), nonester sentetik piretroittir, vektör kontrol programları tarafından direkt olarak ya da yağmur suları ve yüzey suları ile indirekt olarak sucul ekosistemlere bulaşabilmektedir. Etofenprox, diğer piretroitlere benzer şekilde nörotoksin olup sodyum kanal blokürüdür. Çalışmada sazan balıklarında etofenproxun 96 saatlik LC50 değerinin yaklaşık 1/100 ve 1/10 u olan 5 ve 50 μg/L subletal konsantrasyonları kullanılmıştır. 96 saat maruziyet sonrasında, kan örnekleri kalpten punksiyonla buz anestezisi altında alınmıştır. Pıhtılaşmayı önlemek için heparin kullanılmış ve santrifüj yapılarak plazmaları elde edilmiştir. Plazma glukoz (mg/dL), toplam proteini (g/dL), kolesterol (mg/dL), trigliserit (mg/dL), sodyum (meq/L), potasyum (meq/L), kalsiyum (mg/dL), klorür (meq/L), fosfor (mg/dL), ALT (SGPT;U/L) ve AST (SGOT;U/L) seviyeleri Roche P800 modülünde ticari kitlerle belirlenmiştir. İstatistiksel değerlendirme Kruskal Wallis testi ile yapılmıştır. Sonuç olarak; etofenprox'a maruz bırakıldıktan sonra plazma glukoz, ALT, AST ve potasyum düzeyleri kontrol grubuna göre istatistik olarak anlamlı düzeyde artarken, (P<0,05), plazma toplam proteini, kolesterol, trigliserit, sodyum, kalsiyum, klorür ve fosfor seviyeleri değişmemiştir. Subletal etofenprox'a maruz kalmanın sucul ekosistemde hedef olmayan organizmalardan olan sazan balıklarının stres parametrelerini etkilediği belirlenmiştir.