İSTANBUL İL PİYASALARINDA BULUNAN EL YAPIMI DEKORATİF DERİ EV VE GİYİM AKSESUARLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ensitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: SEMA GÖRÜR

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Araştırma da, İstanbul il merkezinde pazarlanan dekoratif deri ürünleri çeşit, teknik, sanat, kullanım yeri ve kalitesi açısından incelenerek, belirlenen bu özelliklerin tüketici tercihlerinde, sosyo-kültürel ve ekonomik açıdan etkili olup olmadığı değerlendirilmiştir. Bu araştırma, özel ve kamu kuruluşlarına, derneklere, üreticilere ve konu ile ilgili araştırma yapacak kişilere, ürün örnekleri ile bilgiler sunmaktadır. Ayrıca Fakül temizde yer alan deri dersi programlarının gelişmesine katkıda bulunması düşünülmektedir. Araştırmayı, İstanbul il piyasalarında bulunan el yapımı dekoratif deri ev ve giyim aksesuarları oluşturmaktadır. Araştırmaya 2005 yılında başlanmış, ekte sunulan 30 adet anket sorusundan oluşan anket formu bizzat araştırmacı tarafından incelemeye alınan 22 satış yeri sahibine uygulanarak, piyasada bulunan deri ürün çeşitleri, tüketici kesimin ürünlerde aradığı özellikler, ürünlerin satışını etkileyen faktörler vb. konularda bilgiler edinilmiştir. Ayrıca araştırma verilerini satış yerlerinde bulunan 43 adet deri ev aksesuarı, 47 adet deri giyim aksesuarı olmak üzere toplam 90 adet deri ürün ve bu ürünleri pazarlayan satış yeri sahiplerinden sağlanan bilgiler oluşturmaktadır. Bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. iii Deri ürünlerin ayrı ayrı fotoğrafları çekilmiş, çeşit, teknik, renk, motif, kompozisyon, kullanım yeri ve kalitesi açısından incelenmiştir. Veri analizleri tablolar halinde verilmiştir. Günümüz deri ürünlerinde uygulanan teknik ve üslup geleneksel kültürümüzün bir esintisi olup devam etmektedir. Ancak gelişen teknolojiyle çağa ayak uydurulmaya çalışılmıştır. Bunun sonucu dekoratif deri ürünlerinde teknik, desen ve kompozisyonlarda bir takım değişiklikler yaşanmış ve yeni yöntemler uygulanmaya başlamıştır. Ayrıca bireylerin ilgi ve ihtiyaçları değişmiştir. Daha önceleri günlük ihtiyaçları karşılamak için yapılan deri ürünleri günümüzde daha çok bireylerin kendilerini ve yaşadıkları yerleri süslemek ve süslenmek amaçlı aksesuar yapılmaktadır. Yeni kullanım alanlarının bulunması ve bunun yanı sıra turistik özelliğe sahip olması, pazar durumunu da olumlu yönde etkilemektedir. Dekoratif deri ev aksesuarı olarak mask, abajur, tablo gibi ürünler, giyim aksesuarı olarak da başta, çanta, çarık, takı, kemer gibi ürünler tüketiciler tarafından tercih edilen piyasada en çok bulunan ürün çeşitleridir. Bu ürünlerde en çok kullanılan malzeme kösele, sırım ve deri olmuştur. Deri ürünlerin yüzey süslemelerinde aplike, kabartma, oyma, işleme, ıslatarak şekil verme, baskı, boyama, gömme, çizerek yüzey süsleme, linol bıçağı ile oyma teknikleri kullanılmaktadır. Ürünlerde en çok kullanılan renk kahverengi tonlarıdır. Bununla birlikte köselenin doğal rengi, yeşil, siyah, kırmızı, beyaz da yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu ürünleri renklendirilmesinde ise en çok anilin boya tercih edilmektedir. iv Dekoratif deri ürünlerinde yoğun olarak geometrik motifler kullanılmaktadır. Bununla birlikte kullanım yerlerine göre değişen nesnesel, hayvansal, bitkisel, insan figürleri vb. şekillerden oluşan kompozisyonlar da mevcuttur. Sonuç olarak deri'yi diğer süsleme malzemelerinden ayıran en önemli özelliği tüm süsleme tekniklerinin deri üzerinde uygulanabilir olmasıdır. Deri, her şekle girebilen ve girdiği şekli muhafaza edebilen elastiki, mukavemeti yüksek ve gerektiğinde tahta gibi sert bir madde olmaktadır. Bu özelliği dolayısıyla deriye her türlü teknik uygulanabilmektedir. Deri ve ev giyim aksesuarlarında yapılan ürünlerin belgelenmesin de yapılacak her türlü araştırma, inceleme ve tanıtım deri sanatımızın gelişmesinde önemli rol oynayacak ve gelecek kuşaklara aktarılmasında bir ışık tutarak milli kültürümüze katkı sağlayacaktır.