Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, FRANSIZ DİLİ EĞİTİMİ BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DAVUT DİVARCIOĞLU
Danışman: Nurten Özçelik
Özet:
Çevirinin yabancı dil ediniminde kullanılması uzun yıllar tartışmaların merkezinde yer almıştır. Son yılarda öğrenci merkezli eğitimin ve öğrenen algısının önem kazanmasıyla dil eğitimi ortamlarında çeviriye karşı olumsuz tutumları ortadan kaldırmak için birçok araştırma yayımlanmaktadır. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de çevirinin yabancı dil eğitiminde kullanımıyla ilgili birçok çalışma yapılmasına rağmen, yabancı dil öğrenen bireylerin bakış açılarından hareketle çevirinin rolünün tespiti ile ilgili çalışmalar yetersiz kalmaktadır. Araştırmacıların öğrenen algılarının öğrenme şartlarına etkisini tespit etmeleri, çeviriye bakış açılarının yabancı dil eğitimindeki etki payını araştırma kapısını aralamaktadır. Bu çalışmayla, çevirinin yabancı dil olarak Fransızca öğrenen üniversite öğrencileri üzerinde olumlu bir rol oynayıp oynamadığı, öğrenenlerin çeviriyi ne derecede bir öğrenme stratejisi olarak kullanma eğilimi gösterdikleri, öğrenen bakış açılarının çeviriyi strateji olarak kullanma durumlarına etki edip etmediği, öğrenen seviyesinin çevirinin kullanımı hakkındaki bakış açılarıyla hangi düzeyde ilişkili olduğu
vii
gibi sorulara cevap bulmak hedeflenmiştir. Ayrıca bu çalışmada, yabancı dil öğrenenlerin sahip oldukları farklı bakış açıları ve kullandıkları stratejilerin tespitiyle çevirinin yabancı dil öğrenmede hangi aşamalarda faydalı olabileceği sorusunun cevabı araştırılmıştır. Hacettepe, Gazi ve Marmara Üniversitelerinin Fransız Dili Eğitimi Anabilim Dallarında 2017-2018 yıllarında eğitim gören 136 öğrenciye iki farklı ölçek uygulanmıştır. Tarafımızca Türkçeye uyarlanan bu iki ölçek (ÇEBAÖ-Çeviriye Bakış Açısı Ölçeği ve ÖSÇÖ-Öğrenme Stratejisi Olarak Çeviri Ölçeği) ve alt boyutlarının cinsiyet, sınıf ve başarı düzeyi gibi değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği ele alınmış ve yorumlanmıştır. Betimsel ve karşılaştırmalı istatistiksel işlemlere tabi tutulan veriler, bu öğrencilerin çoğunluğunun yabancı dil eğitiminde çeviri kullanımını bilişsel, üst-bilişsel, sosyal ve duyuşsal bir öğrenme stratejisi olarak gördüklerini ortaya koymuştur. Ayrıca, elde edilen sonuçlar, strateji kullanımının kimi zaman bir kaçma taktiği olarak ortaya çıkabileceğini kanıtlar niteliktedir. Genel anlamda ise, yabancı dil eğitimine yönelik programlarda öğrenci ve öğretmenlerden elde edilen verilerin sonuçları ve araştırmacıların kapsamlı bir şekilde çeviriyi dil eğitim programlarında incelemeleri, onu, birden çok işlevi yerine getirebilir bir teknik ya da strateji olarak adlandırmayı kolaylaştırmaktadır. Elde edilen bulgularla çeviri derslerinin, bakış açıları ve stratejilere hizmet edecek şekilde yeniden tasarlanması için öneriler sunulmuş, farklı dil ve ortamlar için benzer çalışmalar yapılmasına kapı aralamak amaçlanmıştır.
Anahtar Sözcükler : Çeviri, Strateji, Bakış Açısı, Fransızca Öğretimi/Öğrenimi