Türkiye'de üniversite okuyan yabancı uyruklu kadınlara serviks kanseri farkındalığına ilişkin yapılan eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Melnta KESIT

Danışman: Şengül Yaman Sözbir

Özet:

Bu çalışma Türkiye’de üniversite okuyan yabancı uyruklu kadınlara serviks kanseri farkındalığına ilişkin yapılan çevrimiçi eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla ön test-son test kontrol grupsuz yarı deneysel olarak yapılmıştır. Çevrimiçi yürütülen bu çalışmanın örneklemine Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı (YTB) bursu ile Türkiye’de üniversite eğitimi almakta olan 30 kadın öğrenci dahil edilmiştir. Araştırma çevrimiçi yürütülmüştür. Öğrenciler gruplara ayrılarak her bir gruba çevrimiçi ortamda haftalık bir kez 45-60 dakika süren toplam dörder eğitim verilmiştir. Araştırmanın verileri eğitimler başlamadan önce, eğitimler bittikten sonra bir hafta içinde ve eğitimler bittikten bir ay sonra çevrimiçi anket yoluyla toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Rahim Ağzı Kanseri ve Pap Smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ve Human Papilloma Virüsü Bilgi Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde ortalama ± standart sapma, sayı, yüzde, Tek Yönlü Varyans Analizi, Friedman testi, Bonferroni düzeltmesi, kısmi eta kare, Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı kullanılmıştır. Rahim Ağzı Kanseri ve Pap Smear Testi Sağlık İnanç Modeli Ölçeği Pap Smear Yarar ve Motivasyon Alt Boyutu ön test puan ortalaması 32.500±3.54, eğitim sonrası ilk ölçüm puan ortalaması 34.100±4.39, ikinci ölçüm puan ortalaması 33.833±3.41’tür (p<0.05). Pap Smear Engeller Alt Boyutu ön test puan ortalaması 35.600±8.53, eğitim sonrası ilk ölçüm puan ortalaması 28.433±7.87, ikinci ölçüm puan ortalaması 29.433±7.48’dır (p<0.05). Human Papilloma Virüsü Bilgi Ölçeği Genel HPV Bilgisi Alt Boyutu ön test puan ortalaması 8.500±2.82, eğitim sonrası ilk ölçüm puan ortalaması 12.800±2.10, ikinci ölçüm puan ortalaması 12.333±1.76’dır (p<0.05). HPV Tarama Testi Bilgisi Alt Boyutu ön test puan ortalaması 3.733±0.63, eğitim sonrası ilk ölçüm puan ortalaması 4.666±1.02, ikinci ölçüm puan ortalaması 4.133±1.13’tür (p<0.05). Human Papilloma Virüsü Bilgi Ölçeği Mevcut HPV Aşılama Programına Yönelik Bilgi Alt Boyutu ön test puan ortalaması 2.100±0.54, eğitim sonrası ilk ölçüm puan ortalaması 2.500±0.82 ikinci ölçüm puan ortalaması 2.166±0.94’tür (p<0.05). Çevrimiçi verilen serviks kanseri eğitiminin Pap Smear yaptırmaya yönelik yarar algısını artırırken, engel algısını düşürdüğü ve HPV bilgisini artırdığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler : Serviks kanseri, Human papilloma virüsü, PAP smear, Üniversite öğrencisi, Kadın, Çevrimiçi eğitim