Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Betül Yıldırım
Danışman: Mine Türktaş
Özet:
Gelişmiş
ülkelerde önemli bir sağlık sorunu olarak görülen ve nüfusunun büyük bir
kısmını etkileyen kronik yaralar, iyileşme hızının genellikle yavaş olduğu ve
iyileşme eğiliminin olmadığı yaralar olarak bilinmektedir. Yara iyileşmesinde
önemli faktör olarak kabul edilen diyabet hastalığı ve yaşlı nüfus, kronik
yaralara sahip hasta sayısının artışına sebep olmaktadır. Aynı zamanda yaşam
kalitesini bozan bu yaraların tedavi maliyetleri, gelişmiş ülkelerdeki yıllık
olarak hesaplanan sağlık bütçelerinin %2 ila %3‘ünü oluşturduğu tahmin
edilmektedir. Yara tedavi sürecinin uzaması sonucunda artan maliyetinin yanı
sıra, tedaviye herhangi bir şekilde cevap alınamazsa organ kaybı ve hatta ölüm
ile sonuçlanabilmektedir. Bunun yanında, yara iyileşmesinde kullanılan mevcut
yaklaşımlar her yara tipinde etkili olmamaktadır. Kronik yaraları hedef alacak
ve yara iyileşme sürecini hızlandırabilecek yeni potansiyel terapötik ajanlara
ve bu ajanların yara iyileşmesi tedavisinde başarılı bir şekilde kullanılması
için yeni stratejilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla kullanılan
paraprobiyotiklerin, yara iyileşmesi üzerindeki olumlu etkileri çalışmalarla
birlikte belirlenmiş olsa da paraprobiyotiklerin terapötik bir ajan olarak
kronik yaralar üzerindeki etkileri henüz tam olarak bilinmemektedir. Yara
iyileşme sürecinin her fazında etkili olan serbest radikallerin seviyesinde
artış meydana gelmesi, yara iyileşmesini olumsuz etkileyerek kronik yaraya
sebep olabilmektedir. Anti-oksidan ve anti-inflamatuar maddeler, kronik
yaraların iyileşmesinde umut verici stratejiler olarak ifade edilmektedir. Bu
yüksek lisans tez çalışmasında, kronik yaraların tedavisinde terapötik ajan
olarak kullanılma potansiyeli olan Lactıplantıbacıllus plantarum GD2
kaynaklı liyofilize paraprobiyotiğinin (PRB-LpGD2) anti-oksidan ve
anti-inflamatuar aktiviteleri araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar, standart
maddelerle kıyaslanarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, L. plantarum
GD2 kaynaklı liyofilize paraprobiyotiğinin (PRB-LpGD2) düşük dozda
anti-oksidan ve anti-inflamatuar aktivite gösterebileceği belirlenmiştir.