Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BARIŞ BURAK AYDOĞAN
Danışman: ADNAN AKKURT
Özet:Gelişen teknoloji ile birlikte yüzey bitirme işlemleri, parça performansını belirlemede büyük öneme sahiptir. Yüzey bitirme işlemlerinden ezme işlemi ile yüksek aşınma ve yorulma direncine sahip yüzeyler elde edilebilmektedir. Özellikle yüzey mukavemetindeki bu artışlar esas olarak iş parçasının dinamik yükler altında yorulma davranışını yüksek değerlere taşımaktadır. Bu durum diğer yüzey bitirme işlemleri ile karşılaştırıldığında ezme işlemi en iyi sonuçları veren işleme yöntemi olarak ortaya çıkmaktadır. Yapılan çalışmada makina imalat sanayinde yaygın kullanıma sahip AISI 1020, AISI 1050 ve AISI 1060 karbon çeliklerine delme sonrası iç yüzey ezme işlemi uygulanmıştır. Deneysel çalışmada malzemeler tornalama işlemi ile belirli sabit bir çap değerine getirildikten sonra özel olarak imal edilmiş 3 farklı çaptaki matkap ucu ile delme işlemi gerçekleştirilmiştir. Delme işleminden sonra ezme işlemi son çap 18 mm olacak şekilde ezilmiş olup ezme işlemi sırasında dinamometre kullanılarak ezme kuvveti ölçümü yapılmıştır. Ayrıca malzemelerin pürüzlülük değerlerindeki değişim, mikro sertlik ve mikro yapıları incelenmiştir. Elde edilen numuneler üzerinde yapılan ölçüm ve testler sonucunda bulunan veriler kullanılarak sonlu elemanlar metodu uygulanarak analizler yapılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen veriler kullanılarak ezme işlemi analizleri yapılmıştır. Yapılan sonlu elemanlar çalışmalarında elde edilen veriler ile oluşturulan model kullanılarak deneysel olarak ezilen malzemeler dışında alüminyum, paslanmaz çelik ve pirinç malzemeler üzerine de analiz çalışmalar yapılmıştır. Ezme sırasında, ezme kuvveti sonlu elemanlar metodu kullanan ticari bir simülasyon programı ile analiz edilmiştir. Yapılan bu çalışmada ezme ile elde edilen deliklerde ezme payının ve ezme parametrelerinin delik kalitesi ve yüzey pürüzlülüğüne etkisi araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar kıyaslanmıştır. Deneysel sonuçlar ile simülasyon sonuçlarının birbirine yakın olduğu, mikro sertlik sonuçları incelendiğinde ise ezilen yüzeylerin iç kısımlara göre sertliğinin arttığı tespit edilmiştir.