COVİD-19 Pandemi Sürecinde Ergenlerde Bağlanma Stilleri ve Sosyal Medya Bağımlılığı Arasındaki İlişkide Duygu Düzenlemenin Düzenleyici Rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Derya Merve KILIÇ

Danışman: Zehni Koç

Özet:

Bu çalışmada ergenlerde bağlanma stilleri ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki ve bağlanma stilleri ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve çeşitli değişkenlerin (cinsiyet, yaş, lise türü ve algılanan ebeveyn tutumu) düzenleyici rolü incelenmiştir. Çalışma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Çalışma grubu 2020-2021 eğitim öğretim yılında Ankara ilinde MEB’e bağlı resmi liselerde öğrenimlerine devam eden ve araştırmaya gönüllü olarak katılım sağlayan 388’i kız ve 198’i erkek olmak üzere yaşları 14 ile 18 arasında değişen toplam 586 ergenden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında; “Kişisel Bilgi Formu”, “Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği” ve “Ergenler İçin Duygu Düzenleme Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, ergenlerin daha çok güvenli bağlanma stiline ve daha az olarak da kaçınan bağlanma stiline sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca ergenlerin daha çok içsel işlevsel duygu düzenlemeye ve en az olarak da dışsal işlevsel olmayan duygu düzenlemeye sahip oldukları belirlenmiştir. Sosyal medya bağımlılığına ilişkin olarak ise öğrencilerin %29,9’unun sosyal medya bağımlısı olduğu görülmüştür. Ergenlerde bağlanma stilleri ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki Çift Serili Korelasyon Katsayısı ile incelenmiştir. Sonuç olarak, sosyal medya bağımlılığı ile Güvenli Bağlanma arasında düşük düzeyde negatif yönde, Kaçınan Bağlanma arasında çok düşük düzeyde pozitif yönde, Kaygılı-Kararsız Bağlanma arasında ise düşük düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Değişkenlerin düzenleyici rolü düzenleyici etki analizi ile incelemiştir. Düzenleyici etki analizine göre sosyal medya bağımlılığı ile güvenli bağlanma arasında duygu düzenlemenin düzenleyici bir role sahip olduğu belirlenmiştir. Ergenlerde bağlanma stilleri ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide cinsiyet, yaş, lise türü ve algılanan ebeveyn tutumu değişkenlerinin ise düzenleyici rollerinin olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya Bağımlılığı, Bağlanma Stilleri, Duygu Düzenleme.