Telekomünikasyon sektörü iş kazalarının analizi, iş güvenliği risklerinin ve güvenlik kültürünün değerlendirilmesi ve önleme stratejileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: BAHADIR ENGİN

Danışman: METİN GÜRÜ

Özet:

Bu çalışmada 2002-2012 yılları arasında Türkiye genelinde telekomünikasyon sektöründe 286 işyerinde yaşanan 1273 kazaya ilişkin veriler toplanarak analiz edilmiştir. İncelemeye değer görülen 65 kaza vakası kök neden analizi yöntemiyle derinlemesine araştırılmıştır. Ayrıca sektöre özgü iş sağlığı ve güvenliği risklerinin değerlendirilmesi ve güvenlik kültürü değerlendirmesi çalışmaları yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlar ışığında önleyici tedbir önerileri sunulmuştur. En sık karşılaşılan kaza türlerinin sırasıyla merdivenden düşme (%20,6), trafik kazaları (%19,2) ve ahşap direklerden düşme (%14,6) olduğu görülmüştür. Sektörde meydana gelen kazaların %30'unun ciddi sonuçları olduğu, bunların %3,3 oranda (40 adet) ölüm, %3,2 oranda (39 adet) kritik yaralanma ve %23,5 oranda (288 adet) ağır yaralanma ile sonuçlandığı görülmüştür. Söz konusu ciddi kazaların %74,8'ini yüksekten düşme kazaları ile trafik kazalarının oluşturduğu görülmüştür. Telekomünikasyon sektörü işyerlerinde yapılan risk değerlendirmesi kapsamında 18 adet risk tanımı ile ilgili kısa vadeli önlem planı yapılması öngörülmüştür. Sektörde sık görülen ve sonuçları ağır olan 65 kaza vakası seçilip derinlemesine incelenmek suretiyle kazaların doğrudan nedenleri, birincil nedenleri ve kök nedenleri belirlenmiştir. Sektöre ait işyerlerinde güvenlik kültürünün değerlendirilmesi amacıyla 889 katılımcı ile yürütülen anket araştırması sonucunda; Kişisel Öncelikler ve Güvenlik İhtiyacı, Güvenlik Katılımı ve Destekleyici Çevre boyutlarının sırasıyla en yüksek puan alan ve olumlu değerlendirilen boyutlar olduğu, Güvenlik Kuralları ve Prosedürleri, Kişisel Risk Algısı ve Çalışma Ortamı boyutlarının ise en düşük puan alan ve olumsuz değerlendirilen boyutlar olduğu görülmüştür. Güvenlik Kültürü alt boyutları arasındaki toplam 38 korelasyondan, 3'ü yüksek, 7'si orta ve 26'sı zayıf olarak hesaplanmıştır. Katılımcı özellikleri bakımından, genel olarak yönetimsel hiyerarşi silsilesinde yönetim kadrolarına doğru yukarıya çıkıldıkça güvenlik kültürü boyutlarına daha iyimser bakıldığı ve yüksek puan verildiği görülmüştür.