Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yasemin Çakır
Danışman: NEVİN ŞANLIER
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışma akademisyenlerde iş stresi ile beslenme durumu, yeme davranışı, antropometrik ölçümler ve yaşam doyumu ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Gönüllü 156 erkek ve 229 kadın olmak üzere toplam 385 akademisyen (yaş ortalaması 32,9±8,8 yıl) araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırma verileri genel bilgiler, beslenme alışkanlıklarına ait sorular, Hollanda Yeme Davranışı Anketi, İsveç İş Yükü Kontrol Destek Anketi, Yaşam Doyumu Ölçeği ve besin tüketim kaydını içeren anket formu ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Ayrıca bireylerin antropometrik ölçümleri, biyoelektrik impedans analizleri ve vücut kompozisyonları alınmıştır. Erkek bireylerin toplam sağlıklı yeme puanı ortalaması 59,0±10,38, kadınların ise 61,4±11,04 tür. Erkek akademisyenlerin %40 ı, kadınların ise %60 ı sağlıklı yemek indeksi puanlarına göre kötü diyet kalitesine sahiptirler. Sağlık bilimleri alanında çalışan akademisyenlerin %69,2 sinin diyet kalitesi iyi iken bu değer fen bilimleri ve sosyal bilimler alanında çalışanlarda sırasıyla %23,1 ve %7,7 dir. Hollanda Yeme Davranışı anketine göre duygusal yeme (p=0,000) ve dışsal yeme (p=0,032) puanlarının kadın bireylerde istatistiksel olarak erkek bireylerden daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Akademik unvana göre farklılıklar incelendiğinde öğretim elemanlarının kısıtlayıcı yeme (p=0,000) ve duygusal yeme (p=0,000) puanlarının öğretim üyelerinden daha fazla olduğu saptanmıştır. Sağlık bilimlerinin kısıtlayıcı (p=0,01) ve duygusal puanlarda (p=0,000) fen bilimlerine göre daha yüksek puana sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan bireylerin %24,7 si yüksek, %20,5 i ise düşük iş stresine sahiptir. İş stresi kadınlarda (p=0,001) ve genç bireylerde daha yüksek bulunmuştur (p=0,000). Sağlık bilimlerinde çalışan akademisyenlerin iş streslerinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir (p=0,008). Öğretim elemanlarının %30,5 inin, öğretim üyelerinin ise %8,7 si yüksek iş stresine sahip olduğu belirlenmiştir. Şişman bireylerin iş stresinin daha az olduğu bulunmuştur (p=0,000). Bununla birlikte bel/kalça değerlerine göre riskli grupta yer alan bireylerin iş stresinin daha az olduğu saptanmıştır (p=0,004). Yüksek iş stresine sahip bireylerin %15,3 ünün sağlıklı yeme indeksi puanları kötü iken %4,2 sinin iyi dir. Öğretim üyelerinin yaşam doyumlarının öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p=0,003). Akademisyenlerde verimlilik, üretkenlik, performansın yanı sıra yaşam doyumunun artırılması ve sağlığın geliştirilmesi için stres altında daha sağlıklı besin tüketiminin teşvik edilmesi, beslenme alışkanlıklarının kazandırılmasında fayda vardır.