Safra kesesi taşı bulunan diyabetli hastalarda oksidatif stres ve serum kompleman protein düzeyleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: GÖZDE ÇEBER

Danışman: AYŞE BAŞAK ENGİN

Özet:

Safra kesesi taşı hastalığı riski; başta diyabet olmak üzere, kadın cinsiyeti olması ve diyet gibi çok sayıda faktöre bağlı olarak artmaktadır. Bu risk faktörleri arasında en önemli grubu diyabet ve bununla ilişkili sorunlar oluşturmaktadır. Safra kesesi taşı hastalığı olan hastalarda diyabet sıklığı, safra kesesi taşı olmayanlara nazaran 2,4 kat daha fazladır. Diyabetin safra kesesi taşı hastalığının ilerlemesi ve diyabet olmayan hastalara göre daha yüksek oranda belirti vermesi ve ameliyata gereksinim göstermesi konusu hala tartışılmaktadır. Oksidatif stres ve kronik inflamasyonun safra kesesi taşı ve diyabetin komplikasyonlarının oluşmasında önemli rolü bulunmaktadır. İnflamatuvar yanıtta kompleman sistemi ile diyabet arasında ilişki bulunduğuna dair birçok bulgu vardır. Bu çalışmanın amacı, diyabet olmayan-safra kesesi taşı hastalığı olan (ND) olgularda inflamasyona bağlı oksidatif stresle, diyabetli-safra kesesi taşı hastalığı olan (D) olgulardaki protein oksidasyonu ile ortaya çıkan oksidatif stresin değerlendirilmesidir. Gazi Üniversitesi Hastanesi ne başvuran ve çalışmaya alınma kriterlerine uygun 70 hasta randomize olarak araştırmaya dahil edildi. ND, D ve Kontrol grubunun vücut kitle indeksi hesaplandı, AST, ALT, alkalenfosfotaz, albumin, serum kreatinin, total bilirubin, kan glukoz, HbA1c, hemoglobin düzeyleri, nötrofil, monosit, lökosit ve lenfosit sayıları Gazi Üniversitesi Hastanesi Biyokimya ve Hematoloji laboratuvarlarında otomatize yöntemlerle ölçüldü. Safra kesesi taşı çapı ve safra kesesi duvar kalınlığı histopatolojik olarak Gazi Üniversitesi Patoloji Anabilim Dalı nda değerlendirildi. Hastaların serumlarında 8-hidroksideoksiguanozin (8-OHdG) miktarı, kompleman bileşenleri C1q ve CD59 ELISA kiti, nitrit ve nitrat (NOx) düzeyleri ise Griess yöntemi ile ölçüldü. ND olgularda kontrollere göre NOx düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı artarken (p<0,05), 8-OHdG ve albümin düzeylerinde anlamlı bir değişiklik gözlenmedi. Ancak, hem CD59, hem de C1q düzeylerinin oksidatif stresten etkilendiği tespit edildi. Kontrol grubuna göre D olgularda inflamasyona bağlı oksidatif streste NOx üretimindeki artış istatistiksel olarak anlamlı değildir (p>0,05). Ancak hiperglisemiye bağlı protein glikasyonu sonucu albümin-ilişkili antioksidan kapasitede azalma (p<0,05), hemoglobinde azalma (p<0,05), HbA1c de artma (p<0,05), CD59 glikasyonu sonucu MAC oluşumunda artma ve C1q da azalma hücre hasarında ve safra kesesi taşı hastalığının ilerlemesinde daha fazla etkilidir.