Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESRA ARSLAN GÜRCÜOĞLU
Danışman: Ayten Şentürk Erenel
Özet:
Bu araştırma, sezaryen sonrası anne ve yenidoğan arasında uygulanan acil ve erken tensel temasın ilk 24 saatte annenin emzirmesi, kaygısı, kanaması ve yenidoğan sağlığına etkilerini belirlemek amacıyla deneysel çalışma olarak yapılmıştır. Çalışma özel bir hastanenin sezaryen ameliyathanesi ve kadın doğum servislerinde yürütülmüştür. Araştırma için gerekli kurum izni ve etik kurul onayı alınmıştır. Örneklemi 30’u acil ten tene temas (ATT), 29’u erken ten tene temas (ETT), 33’ü kontrol (K) grubunda olmak üzere toplam 92 anne-bebek çifti oluşturmuştur. Veriler, Doğum öncesi ve sonrası veri toplama formu, Emzirme Değerlendirme Ölçeği (IBFAT), Spielberger Durumluk Kaygı Ölçeği ve Doğum sonu ilk 24 saat anne ve yenidoğan takip çizelgesi aracılığı ile toplanmıştır. ATT grubuna sezaryen sonrası ilk 5 dakika içerisinde, ETT grubuna sezaryen sonrası ortalama 51,48±9,81. dakikada, 40 dakika süren tensel temas uygulanmıştır. Veriler SPSS 24 programında depolanmıştır. Verilerin analizinde Independent Sample-t test, ANOVA test, Paired Sample-t test, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis H test, Wilcoxon test, Bonferroni düzeltmesi, Pearson ve Spearman korelasyon katsayısı ve χ2 testi kullanılmıştır. Yapılan istatistiksel analizde IBFAT-ilk emzirme puanı bakımından gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmazken (p>0,05), ATT grubunun 24.saat IBFAT emzirme puanının, kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Doğum sonu 3.saatte uygulanan durumluk kaygı ölçeği puan ortalaması bakımından gruplar arasında fark yoktur (p>0.05). Tüm gruplarda annelerin kaygı düzeylerinin düşük olduğu saptanmıştır. ATT grubundaki yenidoğanların uygulama sonrası vücut ısısının, kontrol grubundaki yenidoğanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Yenidoğanların nabız, solunum sayısı ve periferik oksijen satürasyonu bakımından gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Yenidoğanların ağlama durumu, doğum sonu 2.saat kan glikoz değeri, 24 saatte sonunda kilo kaybı, idrar ve gaita çıkışları ve annelerin kanama miktarı açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktur (p>0.05). Çalışma sonucunda, acil tensel temasın 24.saat emzirme puanı ve yenidoğanların vücut ısılarına olumlu etkisinin olduğu, annelerin kaygı ve kanaması üzerine etkisinin olmadığı, ATT uygulanan yenidoğanların daha erken emmeye başladığı saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler : Acil Tensel Temas, Erken Tensel Temas, Emzirme, Kaygı, Kanama, Yenidoğan Sağlığı