Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: GÜLSÜM KARABULUT
Danışman: NURDAN BEDİRLİ
Özet:Sepsis erişkin yoğun bakım ünitelerinde ölümlerin en yaygın nedenlerindendir. Gelişen yoğun bakım imkanları, antibiyoterapi ve ileri cerrahi tekniklere rağmen sepsise bağlı mortalite oranları hala yüksektir. Deneysel ve klinik çalışmalar sepsiste tümör nekroz edici faktör (TNF)-α ve interlökin (IL)-1β gibi proinflamatuar sitokinlerin dolaşıma geçmelerinin akut akciğer hasarı (ALI) gelişimde önemli rolünü ortaya koymuştur. Deksmedetomidin, YBÜ'nde ağrı, ajitasyon ve deliryumun yönetiminde kullanılma potansiyeline sahip farmakolojik özellikler barındıran bir alfa 2 agonistidir ve immünmodülasyon etkilerinin olduğu da yapılan çalışmalarla gösterilmiştir. Bu çalışma; ratlarda çekal ligasyon perforasyon (ÇLP) yöntemi ile oluşturulan septik peritonit modelinde deksmedetomidinin sistemik inflamatuar yanıtı azaltacağı ve sepsise bağlı gelişen akut akciğer hasarını ve akciğer dokusundaki apoptozu azaltacağı hipotezi ile planlanmıştır. Çalışmada; 250-300 gram ağırlığında 42 adet Wistar cinsi erişkin erkek rat kullanıldı; ratlar, sham grubu(n=6; Sham operasyonu, 5 ml/kg/sa %0,9 NaCl), kontrol grubu (n=12; ÇLP, 5 ml/kg/sa %0,9 NaCl), düşük doz deksmedetomidin (DDD) grubu (n=12; ÇLP, 5 mcg/kg/sa deksmedetomidin) ve yüksek doz deksmedetomidin (YDD) grubu (n=12; ÇLP, 10 mcg/kg/sa deksmedetomidin) olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 6. saatte alınan serum örneklerinden TNF-α, IL-1β ve ICAM çalışıldı. 24. saat sonunda alınan akciğer örneklerinde ise histopatolojik inceleme yapıldı, MPO düzeyi ve apoptoz bakıldı. Kontrol grubunda sham grubuna kıyasla serum sitokin ve ICAM değerlerinde anlamlı artış gözlendi. TNF alfa seviyeleri YDD grubunda hem DDD hem de Kontrol gruplarına kıyasla anlamlı düşük bulundu (p<0.05). IL-1β ve ICAM seviyeleri ise hem DDD hem de YDD gruplarında kontrol grubuna kıyasla anlamlı düşük bulundu. Hem DDD hem de YDD grubunda akciğer dokusundaki MPO seviyeleri kontrol grubuna kıyasla anlamlı düşük bulundu (P<0.05). Akciğer hasar skoru hem DDD hem de YDD gruplarında kontrol grubuna kıyasla düşük olduğu bulundu (P<0.05). Apoptoz ise sadece YDD grubunda kontrol grubuna kıyasla düşük bulundu (P<0.05). Sonuç olarak; 10 mcg/kg/sa dozu daha etkili olmakla beraber, hem 5mcg/kg/sa hem de 10 mcg/kg /sa'ten uygulanan deksmedetomidinin septik peritonite bağlı akut akciğer hasarını ve sistemik inflamasyonu azaltmada etkili olabileceğini ancak bu konuda daha geniş çalışmalar yapılması gerektiğini düşünmekteyiz.