Pelemir tohumundan süperkritik karbon dioksit ekstraksiyon yöntemiyle uçucu yağ ve ilaç etken maddelerinin ekstraksiyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SÜMEYYE CANER

Danışman: METİN GÜRÜ

Özet:

Antioksidan hem vücut hücrelerinin ürettiği hem de gıdalarda bulunan beslenme ile alabildiğimiz kimyasal maddelerdir. Kararsız ve çok reaktif olan serbest radikallerin olumsuz etkilerini azaltabilen bileşiklerdir. Gıdalarda mevcut olan doğal antioksidanların çeşitli bitkilerden elde edilmesinden dolayı bu antioksidanlara olan ilgi son yıllarda artmıştır. Flavonoidler bitkisel fenolik yapıdaki doğal antioksidanlar arasındadır. Çeşitli pelemir türlerinin yapılarında flavonoidler, saponinler ve iridoit glikozit bileşenlerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Yapılarındaki bu yararlı bileşenler sayesinde çeşitli kanser hastalıklarının tedavisinde hem ucuz hem de doğal olmasından dolayı tedaviye büyük bir katkısı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışma sıcaklık, basınç ve etanol kosolventi değiştirilip, ekstraksiyon süresi sabit tutularak verimli sonuçlar elde edebilmeyi planlamıştır. Pelemir tohumundan kuersetin, rutin, kaemferol, apigenin, silibinin ve taksifolin flavonoidlerinin tayininde ucuz, çevre dostu ve modern bir teknoloji olan süperkritik karbon dioksit ekstraksiyon yöntemi tercih edilmiştir. Deneysel çalışma şartları Design Expert 11.1.2.0 Trial programı ile yüzey cevap metodu (YCM) kullanılarak belirlenmiştir. Elde edilen ekstraktların HPLC (Yüksek performanslı sıvı kromatografisi) analizleri sonucunda maksimum flavonoid miktarları 98,28 μg rutin/g tohum, 2,59 μg silibinin/g tohum olarak bulunmuştur. Daha sonra ekstraktlarda Difenil-1 Pikrilhidrazil Radikal Tutma Kapasitesi (DPPH) metodu kullanılarak toplam antioksidan madde, Folin-Ciocalteu metodu kullanılarak da toplam fenolik madde tayinleri yapılmıştır. Geleneksel ekstraksiyon yöntemi olan Soxhlet ekstraksiyonu ile elde edilen sonuçlar kıyaslanmıştır