Parmak frezelerde köşe yuvarlatma işlemlerinin al 7075 alaşımının işlenebilirliği üzerinde etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Merve KARASAKAL

Danışman: Ulvi Şeker

Özet:

Savunma ve havacılık olmak üzere birçok sektörde kullanımı yaygın Al 7075 alaşımının işlenmesinde en önemli problemler; yapışkan talaş oluşumu (BUE) ve yüzey kalitesidir. Takım tasarımında keskin kesici kenar kullanılması, kesmeyi kolaylaştırmak özellikle de BUE oluşumunu engellemek için takım üreticileri tarafından tercih edilmektedir. Ancak keskin kesici kenar kullanımı zamanla kesici kenarın düzensiz ve kontrolsüz aşınmasına neden olmakta ve bu da yüzey kalitesinin düşmesine ve takım ömrünün azalmasına sebep olmaktadır. Bu çalışmada, Al 7075 alaşımının frezeleme işlemlerinde kesici takım geometrisinin yüzey pürüzlülüğüne etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Kesici kenar yuvarlatma işleminin yüzey kalitesine etkisini görmek için iki adet farklı köşe yuvarlatma değerine (4-5 µm ve 7-9 µm) sahip parmak freze ve helisel dalga formlu kesici takım ile yapılan deneylerden elde edilen sonuçlar standart parmak freze ile yapılan işleme sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Kesme parametresi olarak üç kesme hızı (280, 300, 320 m/dk) ve iki ilerleme miktarı (0,085 ve 0,11 mm/diş) kullanılmıştır. Deneyler kuru işleme şartlarında gerçekleştirilmiştir. Varyans Analizi (ANOVA) sonuçları, yüzey kalitesi üzerinde takım geometrisinin tek başına etkisinden çok iki yönlü etkileşimlerin yüzey pürüzlülüğü üzerinde daha etkili olduğunu ortaya koymuştur. Yüzey pürüzlülük cihazıyla yapılan ölçümlerde, en iyi yüzey pürüzlülük değerleri (Ra=0,19 µm) 4-5 µm köşe yuvarlatma değerine sahip kesici takım ile 300 m/dk kesme hızı ve 0,085 mm/diş ilerleme miktarı kullanılarak yapılan deneylerde elde edilmiştir. Ancak, deneylerde takımın tekil etkisine bakıldığında; genel anlamda 7-9 µm köşe yuvarlatma değerine sahip kesici takım ile daha iyi yüzey pürüzlülüğü değerleri elde edilmiştir. Köşe yuvarlatma işlemi yapılan her iki kesici takımla elde edilen yüzey kalitelerinin, keskin kesici kenara sahip standart takımla elde edilene göre daha iyi olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler : Al 7075, frezeleme, parmak freze, köşe yuvarlatma, yüzey pürüzlülüğü