Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: ONUR SAĞLAM
Danışman: MUSTAFA KÜRŞAT ÇUBUK
Özet:Trafik kazaları sonucu ölümler Dünya'da genel olarak azalmasına karşın; trafik kazaları, ölüm nedenleri arasında üst sırlara yükselmektedir. 2015 yılı verilerine göre Dünya'da her yıl 1.25 milyon kişi trafik kazalarında hayatını kaybetmekte, 20 - 50 milyon kişi de yaralanmakta veya sakat kalmaktadır. Bu rakamlarla trafik ölümlerinin, ölüm nedenleri arasında 8. sıradaki konumunun 2030 yılına kadar 5. sıraya kadar yükseleceğini öngörülmektedir. Türkiye, Avrupa'da ciddi düzeyde trafik güvenliği sorunu yaşayan ülkeler arasındadır. Bu araştırmanın temel amacı, Türkiye'nin trafik güvenliği ve kazalarına ilişkin son yıllara ait verilerini analiz ederek trafik denetimleri ile trafik kazaları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve trafik güvenliği için veri temelli önerilerin geliştirilmesidir. Öncelikle trafik güvenliğinde Türkiye'nin genel durumu incelenerek Dünya'da ve Avrupa'daki yeri tartışılmıştır. Türkiye'de uzunca bir süredir olay yeri trafik ölümlerindeki azalışa karşın yaralanmalarda artış devam etmektedir ve bu husus ayrıntılı olarak değerlendirmelidir. Denetleme ve cezanın 2008-2015 yılları ortalama birikimli etkisini anlamak amacıyla ceza ve denetleme değişkenleri ile kaza göstergeleri arasındaki ilişkiler belirlenmiştir. İlk olarak, kaza göstergeleri üzerinde ceza faaliyetlerinin, denetim faaliyetlerinden daha etkin olduğu görülmektedir. Ceza faaliyetinin çeşitli kaza göstergeleri üzerinde anlamlı düzeyde negatif yönde etkili olduğu gözlenirken, denetim faaliyetlerinin benzer etkisi bulunmamaktadır. Gelişmiş ülkelerde yapılan bilimsel çalışmalarda trafik denetimlerinin trafik güvenliğini arttırmada temel bir strateji olduğu belirtilmektedir. Trafik denetim türleri içinde özellikle alkol kullanımı, hız sınırı ihlali ve emniyet kemeri kullanımı denetimlerinin diğer denetim türlerinden daha etkili olduğu vurgulanmıştır. Başta sürücüler olmak üzere tüm yol kullanıcılarının trafik kurallarına uymaları durumunda, trafik güvenliğinin maksimum düzeyde olması beklendiğinden, yaygın trafik denetimleri yoluyla trafik ihlallerini azaltmak trafik güvenliği bakımından temel ilke olarak kabul edilir. Genel olarak, trafik kurallarına tamamen uyulmasının trafik kazalarını % 50 oranında azaltabileceği ön görülmektedir.