Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Öğrenci: IŞIL BULUR
Danışman: AYLA GÜLEKON
Özet:Psoriasis etyolojisi bilinmeyen kronik, hiperproliferatif ve inflamatuar deri hastalığıdır. IL23/Th17 aksı psoriasis patogenezinde heyacan uyandıran yeni bir yolaktır. Osteopontin Th1/Th17 yolağı üstünden psoriasisde etki gösteren yeni tanımlanan fosforile glikoasidik glikoproteindir. Bizde çalışmamızda serum ve deri örneklerinde OPN, IFN-γ, TNF-α, IL-12, IL-23, IL-17 düzeylerini değerlendirerek, psoriasis immünpatogenezinde OPN, Th1/Th1 yolağının rolünün anlaşılması, hastalık şiddeti ile ilişkisinin değerlendirilmesini ve tedaviye yönelik araştırmalar için hedef moleküllerin ortaya konmasını amaçladık. Çalışmamıza topikal kortikosteroid/kalsipotriol tedavisi alan 17 ve sistemik olarak metotreksat alan 17 olmak üzere toplam 34 psoriasis hastası dahil edilmiştir. Hastalardan tedavi öncesi ve tedavi sonrası PASI 75 yanıtına ulaşıldığında ya da tedavinin 3. ayında olmak üzere serum ve deri örnekleri alınmıştır. OPN ve IFN-γ, TNF-α, IL-12, IL-23, IL-17 düzeyleri serumda ve deri örneklerinde değerlendirilmiştir. Sonuçlar tedavi öncesi ve sonrasında topikal ve sistemik tedavi grupları arasında karşılaştırılmıştır. Psoriasis hastalarında tedavi öncesinde serum ve deri örneklerinde OPN, IFN-γ, TNF-α, IL-23, IL-17, IL-12 düzeyleri açısından istatiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p˃0,05). Psoriasis şiddeti ile serum sitokin düzeyleri ve OPN arasında anlamlı korelasyon bulunmamıştır. Tedavi sonrasında deri örneklerinde IFN-γ ve IL-17 düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı düşüş gözlenmiştir (p<0,025). OPN, TNF-α, IL-23 düzeylerinde ise tedavi ile anlamlı değişim saptanmamıştır (p˃0,025). Tedavi sonrasında topikal tedavi grubunda deri örneklerinde, sistemik tedavi grubunda ise serum örneklerinde OPN düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı düşüş görülmüştür (p<0,025). Lezyonda tedavi öncesinde IL-23 düzeyi ile OPN-K’nın ve tedavi sonrasında IFN-γ’nın OPN-D ile doğru orantılı olarak arttığı görülmüştür (p<0,025). OPN, IFN-γ, TNF-α, IL-23, IL-17, IL-12 düzeylerindeki artış ile eşlik eden komorbiditeler arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Tüm bu sonuçlar psoriasis hastalarında lezyonda ve serumda IFN-γ, TNF-α, IL-23, IL-12, IL-17 ve OPN düzeylerinin arttığını göstermekle beraber psoriasis immünpatogenezindeki yerleri, hastalıkla ve komorbiditeler ile ilişkilerini değerlendirmek amacı ile daha ileri çalışmaların gerekli olduğunu göstermektedir.