Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEYNEP GÖNÜLAY ÇALIMLI
Danışman: Bülent Salderay
Özet:
Araştırmada, hastanelerin psikiyatri hizmetlerinin sunulduğu birimlerde Görsel Sanatlar Eğitiminin tamamlayıcı tedavi olarak uygulanabilirliğine ilişkin durumu ve bu konu ile ilgili bir uygulama sağlık çalışanlarının görüşlerine göre ele alınarak değerlendirmiştir. Araştırmada iki farklı örneklem grubu kullanılmıştır. İlk kısımda Ankara ilinde bulunan ruh sağlığı ve hastalıkları, çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları ve TRSM birimlerine sahip üç Üniversite hastanesi ile Sağlık Bakanlığına bağlı iki eğitim ve araştırma hastanesi içinde ilgili birimlerde çalışan sağlık personelleri oluşturmuştur. İkinci kısmında ise; Ankara Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezinin Çocuk Ergen Ruh Sağlığı bölümünde gönüllü personelle çalışma grubu oluşturmuştur. Bu araştırmada, ilk kısım için anket formu kullanılmış, verilerin analizi SPSS 22 paket programıyla yapılmış ve grafikler için excel programından faydalanılmıştır. İkinci kısımda ise; seminer ve çalıştay çalışması yapıldıktan sonra sekiz gönüllüyle odak grup görüşmesi yapılmıştır. Odak grup görüşmesinde ses[1]kaydı alınarak yazıya dökülmüştür. Bu veriler ise içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir
Araştırmada;
1) Çalışmaya katılan sağlık personelinin görüşleri doğrultusunda görsel sanatlar yoluyla tedavi uygulamasının (1) psikiyatri birimlerinin %49’unda yapıldığı; (2) farklı meslek grupları tarafından verildiği; ancak %36 oranıyla sanat terapi uzmanı ve %32 oranıyla uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından verilmesini daha uygun gördükleri (3); kullanılan yöntem ve/veya tekniklere ilişkin %73,23 oranla yanıt verilemediği ve/veya bilgi sahibi olmadıkları beyan edildiği; buna ek (4)“kil-seramik” çalışmalarını alanlarında en etkili uygulama olarak gördükleri; (5) %35,2 oranıyla “gerekli ve önemli bir yöntem olarak” görüldüğü ve (6) %68,2 oranıyla tedavi %61,4 oranıyla takip aşamalarında kullanma görüşünde oldukları anlaşılmıştır.
2) Çalışmaya katılan sağlık personelinin (1) %69 oranında görsel sanatların tedavi/terapi olarak kullanımına yönelik eğitim talep ettiği; (2) eğitimi isteme sebeplerinin: %26,76 oranla kişisel mesleki gelişime katkısı ve %21,12 oranıyla hastalara tedavilerinde yardımcı olmak olduğu; (3) bu eğitimi %77,9 oranıyla “tedavi aşamasında” ve %72,1 oranıyla da “hastanın farklı yönlerini keşfetmede” kullanmayı düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır.
3) Çalışmaya katılan sağlık personeli (1) %69 oranıyla görsel sanatlar yoluyla tedavi atölyelerinin olduğunu ancak bu atölyenin %80 oranıyla görüşleri alınmadan oluşturulduğu anlaşılmıştır. (2) Ayrıca psikiyatri birimlerinde %60,9 oranıyla en çok TV odasının olduğu ve diğer ortak mekanların içerisinde de %47,8 oranıyla görsel sanatlar çalışmalarının yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
4) Görsel Sanatlar Atölyesinin ve hastaların kullandığı diğer ortak mekanlar; duvar renkleri, genişlik durumu, gün ışığından yararlanma durumu, ışıklandırma durumu, havalandırma durumu, teknolojik donanım durumu, sanat malzemelerinin durumu ve sergilenen sanatsal öğelerin durumu başlıklarında incelendiğinde ve mekanlar arasında önemli bir farkın bulunmadığı anlaşılmıştır.
5) Odak grup görüşmesinde; görsel sanatlar hakkındaki bilgilerin ruh sağlığı alanında kullanımına yönelik olduğu, görsel sanatların rahatlatıcı etkisi, görsel sanatlar çalışmasını deneyimleme, sanatsal malzeme kullanımı ve önemi, sanatsal öğelerin yorumlanmasında bir takım sıkıntıların var olduğu ve multidisipliner (işbirlikli) yaklaşımın önemli görüldüğü sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Görsel Sanatlar Eğitimi, Psikiyatri, Tamamlayıcı Tedavi, Sanat Terapi