Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: YASEMİN ERTAŞ
Danışman: MAKBULE GEZMEN KARADAĞ
Özet:Sağlıklı yetişkinlerde plazma K vitamini, osteokalsin düzeyleri ve diyetle günlük K vitamini alımının insülin direnci üzerine olan etkisini incelemek amacıyla yapılan bu çalışma, yaşları 25-50 yıl arasında değişen 40 erkek (31,2±4,90 yıl), 40 kadın (32,2±6,15 yıl) olmak üzere toplam 80 sağlıklı birey üzerinde yürütülmüştür. Erkek ve kadın katılımcıların beden kütle indeksi değerleri sırasıyla; 25,2±2,66 kg/m2 ve 23,9±3,33 kg/m2 olup cinsiyetler arasında istatistiksel farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Katılımcıların tümünde plazma osteokalsin düzeyleri ve serum açlık insülin, LDL kolesterol, total kolesterol seviyeleriyle HOMA-IR değerleri arasında pozitif yönde zayıf ilişki olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Kadın katılımcılarda plazma hiç karboksillenmemiş veya az karboksillenmiş osteokalsin düzeyleri ile beden kütle indeksi, vücut yağ yüzdesi ve serum LDL kolesterol seviyeleri arasında ters yönde zayıf ilişki bulunurken (p<0,05); erkeklerde herhangi önemli bir ilişki tespit edilmemiştir (p>0,05). Tüm bireylerde plazma hiç karboksillenmemiş veya az karboksillenmiş osteokalsin düzeylerinin hafif şişmanlarda normal beden kütle indeksine sahip bireylere; bel çevresine göre kronik hastalık riski taşıyanlardaysa taşımayanlara göre anlamlı olarak daha düşük olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Ayrıca plazma hiç karboksillenmemiş veya az karboksillenmiş osteokalsin düzeylerinin günlük diyetle alınan enerji, protein, yağ, doymuş yağ asidi, çoklu doymamış yağ asidi, omega 6, A vitamini, E vitamini, riboflavin, niasin, B12 vitamini, folik asit, fosfor, magnezyum, demir ve çinko alımlarıyla ilişkili olduğu gösterilmiştir (p<0,05). Plazma K vitamini düzeyleriyle yaş, vücut yağ yüzdesi, serum trigliserit, total kolesterol, plazma osteokalsin düzeyleri ve HOMA-IR değerleri arasında aynı yönde zayıf ilişki elde edilmiştir (p<0,05). Günlük diyetle K vitamini alımları serum trigliserit düzeyleriyle ters yönde zayıf ilişkili (p<0,05) iken; HOMA-IR ile ilişkili olmadığı görülmüştür (p>0,05). Sonuç olarak sağlıklı obez olmayan katılımcılarda plazma OC ve K vitamini düzeyleriyle insülin direnci arasında pozitif ilişki olduğunu gösteren mevcut çalışmada elde edilen bu ilişkinin tam olarak anlaşılması amacıyla araştırmalar planlanması yararlı olacaktır.